شکست سناریوی آمریکا در محکوم کردن ایران در شورای امنیت

اعتراض های مردمی در برخی از شهرهای ایران باعث تشدید فعالیت های ضد ایرانی آمریکا، اسرائیل و عربستان شده است. دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در این راستا با توییت کردن مطالب مختلف به نوعی خواستار حمایت از مردم ایران شده است. این در حالی است که در ماه های گذشته وی مردم ایران را تروریست خوانده و اجازه ورود ایرانی ها به آمریکا را نداده است. اما دخالت های آمریکا در مورد امور داخلی ایران به این مسئله محدود نمانده و این کشور جلسه اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد را بامداد شنبه برگزار کرد. نشستی که با توجه به ناتوانی آمریکا در همراه کردن سایر اعضا با رویکرد مداخله گرایانه خود شکستی کامل برای سیاست خارجی دولت ترامپ به شمار می رود.

مواضع کشورهای عضو شورای امنیت در مورد تحولات ایران

«نیکی هیلی» نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل روز سه شنبه خواستار برگزاری نشست های فوری شورای امنیت و شورای حقوق بشر برای پشتیبانی از معترضان در ایران شد. شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز به‌درخواست آمریکا تشکیل جلسه داد که این جلسه ضمن مخالفت‌های اکثریت اعضا با آمریکا بدون هیچ نتیجه‌ای به کار خود پایان داد و موضوع داخلی ایران بی‌ارتباط با امنیت منطقه‌ای یا بین‌المللی شناخته شد.

اکثر اعضای این شورا تحولات ایران را مسئله داخلی این کشور خواندند و با بیان اینکه این حوادث تهدیدی علیه صلح و امنیت بین‌المللی نیستند، طرح آن در شورای امنیت را خارج از صلاحیت این شورا دانستند. در واقع تنها انگلیس و پرو از طرح آمریکا حمایت کردند. در این نشست نیکی هیلی ادعاهای خود و اتهام زنی به ایران را بارها تکرار کرد اما نتوانست اکثریت شورا را با خود همراه کند. در این نشست نماینده فرانسه علی‌رغم بیان اینکه «حوادث اخیر در ایران نگران‌کننده هستند» گفت: «این حوادث به‌خودی خود، تهدیدی علیه صلح و امنیت بین‌الملل نیستند». «فرانسوا دلاتره»هر گونه دخالت در امور داخلی ایران را «مضر» خواند. ماتیو رایکرافت، نماینده انگلیس مدعی شد، برنامه‌های امنیتی ایران گاهی به‌نحوی دنبال می‌شوند که دیگران را تهدید می‌کند. او مدعی شد ایران از تروریسم حمایت می‌کند. نماینده کویت هم گفت جامعه بین‌المللی در پرداختن به مسائل ایران بایستی از پیامدهای فاجعه‌بار بهار عربی و سوریه درس بگیرد. نماینده سوئد گفت‌وگو با ایران را حائز بیشترین اهمیت دانست و گفت مسائل مربوط به حقوق بشر را باید از اجرای توافق هسته‌ای برجام جدا کرد. هلند نیز که همواره به عنوان کشوری ضد ایرانی و به نوعی مامن گروه های منافقین محسوب می شود با طرح آمریکا مخالفت کرد و نماینده هلند در اظهارات خود تأکید کرد که اوضاع در ایران اکنون آرام شده است. او ابراز امیدواری کرد ثبات بیشتری حاکم شود. نماینده لهستان هم گفت ایران قابلیت این را دارد که نقش سازنده‌ای برای کمک به صلح و ثبات در منطقه بازی کند. نماینده چین هم خواستار احترام به تمامیت ارضی و حق حاکمیت کشورها شد و گفت شورای امنیت نباید درباره مسائل داخلی کشورهای دیگر گفت‌وگو کند. اما صریح ترین مخالفت ها با ادعاهای آمریکا در مورد ایران از سوی نماینده روسیه بیان شد. واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه تاکید کرد،برای همه مشخص است برنامه‌ای که امروز در دستور کار شورای امنیت قرار گرفته، ارتباطی با وظایف این شورا ندارد. آمریکا نباید این شورا را تضعیف کند. وی در ادامه خطاب به نماینده آمریکا گفت، شما به‌جای اینکه انرژی شورای امنیت را صرف مسائل افغانستان، سوریه و لیبی کنید، آن را برای مسائل داخلی کشورها صرف می‌کنید. دیپلمات روس اضافه کرد، چرا آمریکا امروز که اوضاع داخلی ایران نرمال شده بایستی این جلسه را برگزار کند؟. او همچنین تصریح کرد، البته ما باید از آمریکا تشکر هم بکنیم چون پیام‌هایی که این کشور برای ایرانی‌ها ارسال کرد باعث همبستگی مردم این کشور شد و آنها حول محور احساسات ضدآمریکایی متحد شدند. نماینده روسیه در ادامه تأکید کرد طبق منطق آمریکا شورای امنیت بایستی بعد از حوادث داخلی آمریکا هم تشکیل جلسه می‌داد. وی گفت، طبق این منطق، ما بایستی بعد از حوادث فرگوسن، میسوری یا بعد از تظاهرات‌های وال‌استریت، درخواست برگزاری نشست شورای امنیت می‌دادیم. روسیه و ایران در طی سال های اخیر روند ایجاد یک نوع اتحاد استراتژیک منطقه ای را آغاز کرده اند که یکی از مهمترین محورهای تشکیل چنین اتحادی جلوگیری از نقش مخرب آمریکا در بی ثبات سازی منطقه حساس غرب آسیا بوده است. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران هم در حساب کاربری‌اش در توئیتر نوشت: «شورای امنیت سازمان ملل با تلاش آشکارآمریکا برای سرقت مأموریت این شورا مخالفت کردند. اکثر اعضا بر اجرای کامل برجام و پرهیز از مداخله در امور داخلی این کشورتأکید کردند. شکست دیگری برای سیاست خارجی دولت ترامپ.»

شکست یکجانبه گرایی آمریکا این بار در شورای امنیت

نشست شورای امنیت به معنای واقعی کلمه شکستی برای سیاست های یکجانبه گرایانه آمریکا به حساب می آید. هرچند که روسیه و چین و دیگر کشورهای مانند فرانسه در این نشست جانب ایران را گرفتند اما نباید فراموش کرد که مخالفت برخی کشورها با طرح آمریکا بیشتر تلاشی برای بازداشتن آمریکا از تندروی ها و اقدامات یکجانبه بود. در مسئله فلسطین آمریکا بر خلاف نظر جامعه جهانی قدس را به عنوان پایتخت فلسطین معرفی کرد مسئله ای که حتی انگلیس و فرانسه نیز به مخالفت با آن پرداختند. از سوی دیگر دونالد ترامپ در یک سال ریاست جمهوری خود از چندین توافقنامه بین المللی خارج شده است. این مسائل نشان دهنده رویکرد خطرناک ترامپ برای صلح و امنیت بین المللی است و در واقع پس از اقدام وی در مورد قدس نشست شورای امنیت در مورد ایران را باید دومین شکست متوالی ترامپ در عرصه جهانی دانست. آمریکا به دنبال آن بود تا با محکوم کردن ایران در شورای امنیت بتواند در راستای راهبرد افزایش فشار بر ایران، بهانه اعمال تحریم های بیشتری را بر علیه تهران کسب کرده و نگاه های بین المللی را از مسئله قدس و فلسطین به مسئله ای دیگر منحرف سازد. اما در نهایت تنها انگلیس و پرو با این کشور همراهی کردند و روسیه، چین، فرنسه، بولیوی، ساحل عاج،گینه و سوئد با آمریکا مخالفت و هلند و کویت نیز به نوعی بی طرفی را اتخاذ کردند. این امر بار دیگر انزوای آمریکا در دوران ترامپ را به خوبی نمایان ساخت.