۰
يکشنبه ۱۳ خرداد ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۲۷

واکاوی علل افزایش موج جدیدی از ناامنی‌ها در عربستان سعودی

واکاوی علل افزایش موج جدیدی از ناامنی‌ها در عربستان سعودی
به نظر می رسد که موج نا امنی ها در عربستان سعودی به ویژه در شهرهای بزرگ این کشور نه‌تنها متوقف نشده بلکه در حال افزایش نیز هست. درهمین راستا، چهارشنبه شب گذشته افراد مسلح ناشناس خودروی گشت پلیس سعودی را در شهر «طائف» مورد هجوم قرار دادند. درجریان این حمله و به دنبال وقوع درگیری شدید میان دو طرف، یک نیروی پلیس هدف قرار گرفت و کشته شد. پس از این حمله، مهاجمان تصمیم به فرار از محل وقوع حادثه گرفتند. نیروهای پلیس سعودی، آنها را تحت تعقیب قرار دادند و در نهایت در مرکز شهر «طائف» به آنها رسیدند. تبادل آتش میان دو طرف موجب شد تا یکی از مهاجمانِ مورد هدف قرار گرفته، زخمی و سپس بازداشت شود. مهاجم دیگر نیز موفق به فرار از دست نیروهای سعودی شد.

پلیس عربستان سعودی تاکنون از هرگونه اظهارنظر در خصوص هویت مهاجمان و جزئیات دیگری از اتفاقی که در طائف افتاده، خودداری کرده است و با توجه به سابقه ریاض در اینگونه حوادث، نمی‌توان انتظار شفافیت از مقامات سعودی در این زمینه را داشت. این برای دومین بار طی کمتر از یک ماه و نیم اخیر است که شهرهای عربستان سعودی ناامنی‌هایی آن هم در سطوح گسترده را به خود می بینند. پیشتر در روز 21 آوریل (اول اردیبهشت ماه) شاهد آن بودیم که شهر ریاض عملا به میدان جنگ تبدیل شده بود و نیروهای سعودی برای ساعت ها مشغول درگیری مسلحانه با افراد مسلح ناشناس در این شهر بودند. هرچند که مقامات ریاض در ادعایی مضحک سطح اتفاق رخ داده در آن زمان را به ورود یک پهپاد اسباب بازی! به حریم هوایی کاخ الخزامی تقلیل بخشیدند اما گزارش ها حاکی از آن بود که هدفِ اصلی مهاجمان، ولیعهد سعودی بوده است.

اوج گیری موج نارضایتی های عمومی

واقعیت مطلب آن است که افزایش ناامنی های اخیر در نقاط مختلف عربستان سعودی که نمونه‌هایی از آن را در شهرهای «طائف» و «ریاض» شاهد بودیم، بی ارتباط با اوج گیری موج نارضایتی های عمومی به ویژه از وضعیت اقتصادی کنونی کشور که در نتیجه بی تدبیری حکام ریاض حادث شده، نیست. مردم عربستان امروز به شدت از بی کفایتی حکام خود خصوصا در عرصه اقتصادی ناراضی بوده و از این وضعیت ناامید شده اند. این نارضایتی و ناامیدی را می توان در رسانه های ارتباط جمعی و از طریق اظهارات فعالان و کاربران سعودی به خوبی درک کرد. کاربران سعودی مدتهاست که کمپین‌های مختلفی را به نشانه اعتراض خود به وضعیت اقتصادی کنونی در عربستان تشکیل داده‌اند که ازجمله آن می توان به کمپین «حقوق ما کافی نیست» اشاره کرد.

فعالان سعودی که از هیچ تریبونی جز شبکه های اجتماعی ـ آن هم به صورت کاملا محدود و با اسم مستعار ـ برای بیان دیدگاه های خود برخوردار نیستند صراحتا اعلام می کنند که اوضاع اقتصادی کنونی تنها به نفع ثروتمندان و سرمایه داران بوده و طبقات متوسط و ضعیف جامعه را متلاشی می کند. فعالان سعودی همچنین تصریح می کنند که افزایش روزافزون هزینه های «مالیات» و «بنزین» دیگر رمقی برای مردم عربستان باقی نگذاشته است. درهمین ارتباط، روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» می نویسد: «سیاست های اقتصادی سعودیها و در رأس آنها بن سلمان نتیجه ای جز افزایش موج نارضایتی عمومی در عربستان نداشته است». این درحالی است که براساس آخرین گزارش ها نرخ بیکاری در عربستان از 13 درصد هم عبور کرده است. لذا تداوم این وضعیت و افزایش نارضایتی ها در جامعه عربستان یکی از مهمترین عوامل افزایش موج ناامنی‌هاست که در صورت تداوم وضعیت اقتصادی کنونی، بیش از پیش تشدید خواهد شد.

آشوب و بی ثباتی؛ میوه «خفقانِ سیاسی»

علاوه بر عوامل اقتصادی، یکی دیگر از مهمترین علل و عواملی که موجب شده تا ناامنی به شهرهای بزرگ عربستان سعودی سرایت کند، راه اندازی موج تازه ای از اقدامات سرکوبگرانه علیه فعالان سعودی به ویژه فعالان سیاسی و حقوق بشری است. درهمین ارتباط، به عنوان نمونه دادگاهی در عربستان سعودی، «محمد الحضیف» نویسنده عربستانی را به اتهام اهانت به کشور دوست (اشاره به امارات و مصر) به پنج سال زندان محکوم کرده است. الحضیف همچنین به مدت پنج سال ممنوع الخروج شده است و تنها پس از پایان دوره محکومیتش، اجازه سفر خواهد داشت[1]. درهمین حال، طی ماه‌های اخیر نیز بیش از 10 فعال حقوق بشری در یمن توسط مقامات رژیم سعودی به اتهامات واهی و البته سیاسی، بازداشت شده اند.

این ها در حالی است که براساس آخرین اخبار و گزارش ها، از ماه سپتامبر ( شهریور ) تاکنون، رژیم سعودی در چارچوب موج عظیمی از اقدامات سرکوبگرانه خود، بیش از 60 نفر از علماء و روحانیون ازجمله «سلمان العوده»، نویسندگان، روزنامه نگاران و فعالان سیاسی را بازداشت کرده است. تنها اتهام افرادِ بازداشت شده، بیان دیدگاه های خود در خصوص مسائل جاری کشور و بعضا برگزاری تجمعات مسالمت آمیز در اعتراض به سلسله اقدامات نسنجیده خاندان سعودی بوده است. درهمین ارتباط، به تازگی کارشناسان سازمان ملل متحد با صدور بیانیه ای ضمن محکومیت افزایش موج سرکوبگری ها علیه فعالان سیاسی و حقوق بشری در عربستان، خواستار توقف هرچه سریعتر این اقدامات شدند. در این بیانیه آمده است که موج بازداشت ها در عربستان سعودی آن هم از طریق «توسل به زور» به مسأله ای بسیار نگران کننده تبدیل شده است. بنابراین، بدیهی است جامعه ای که در آن «خفقان سیاسی» بیداد می کند، نمی تواند از پیامدهای این خفقانِ روزافزون در امان بوده و برای همیشه رنگ ثبات و امنیت به خود ببیند.

سرکوب گسترده شیعیان مناطق شرقی

می توان از مقامات رژیم سعودی و سلسله سیاست های نسنجیده آنها در عرصه امنیتی به عنوان یکی دیگر از عوامل اصلی و اساسی افزایش ناامنی ها در عربستان یاد کرد. سیاستهای امنیتی سعودیها در محور شرقی عربستان ازجمله استان «القطیف» همواره بر اصل و اساسِ ایجاد آشوب، هرج و مرج و ناامنی استوار بوده است. بنابراین، کاملا طبیعی به نظر می رسد که این حجم از آشوب و هرج و مرجِ ساخته و پرداخته شده توسط خاندان سعودی، تنها در محور شرقی محدود و محصور نمانده و به دیگر نقاط نیز کشیده می شود. نظامیان رژیم سعودی مدتهاست که مناطقی از استان القطیف ازجمله شهرهای «الدمام» و «العوامیه» را به صحنه نبرد با شیعیان و کشتار بی‌رحمانه آنها تبدیل کرده اند. وضعیت در مناطق شرقی عربستان سعودی گاها به نحوی پیش رفته که برخی از این مناطق به عنوان مناطق جنگ در عربستان یاد می کنند.

نظامیان سعودی حتی به روحانیون و علمای شیعی ساکن مناطق شرقی عربستان رحم نمی کنند و به انحاء مختلف آنها را ناپدید و یا به قتل می رسانند. در همین ارتباط، می توان به روحانی برجسته شیعی در شهر العوامیه «محمد عبدالله الجیرانی» اشاره کرد که حدود یک سال و نیم پیش از محل زندگی خود در مناطق شرقی ناپدید شد و نیروهای پلیس عربستان سعودی هم هیچ تلاشی برای پیدا کردن وی صورت ندادند تا شائبه ربایش این روحانی شیعی توسط خودِ سعودیها بیش از پیش تقویت شود. سرانجام در دِی ماه سال گذشته بود که مقامات سعودی اعلام کردند جسد این روحانی شیعی را در یک منطقه متروکه پیدا کرده اند. درهمین حال، وقوع انفجارهای متعدد در مساجد شیعیان در مناطق شرقی که همواره شمار زیادی شهید و زخمی برجای می گذارد نیز یکی دیگر از حربه های خاندان سعودی برای به خاک و خون کشیدن شیعیان این مناطق محسوب می شود. به عنوان مثال باید به انفجار گسترده در مسجد امام علی (ع) واقع در شهرک «القدیح» در العوامیه اشاره کرد که در سال 2015 به شهادت و زخمی شدن بیش از 120 نمازگزار منجر شد.

لذا بر اساس تمامی آنچه که گفته شد، این حکّام قدرت طلب سعودی هستند که با اتخاذ سیاست های نابخردانه و سرکوبگرانه در سه عرصه اقتصادی، سیاسی و امنیتی در سراسر کشور، زمینه برای افزایش موج ناامنی‌ها در عربستان را فراهم آورده اند و تا زمانی که در سیاست های خود در این عرصه‌ها تجدید نظر نکنند، می بایست شاهد مرحله جدیدی از آشوب و هرج و مرج در کشور خود باشند. در صورت تداوم این وضعیت باید دید پس از ریاض و طائف، نوبت کدام شهر در عربستان سعودی است که شاهد ناامنی باشد.

رامین حسین آبادیان

پی نوشت:
1 ـ https://www.farsnews.com/news/13970310000451/
کد مطلب : ۷۲۹۱۹۲
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما

منتخب
شب قدر غـرب آسـیا
۱۹ ارديبهشت ۱۴۰۳
شمارش معکوس جنایت در رفح
۱۸ ارديبهشت ۱۴۰۳
پیشنهاد ما