پایان راه سناتور جنگ‌طلب؛ از اسارت در نبرد تا شکست در سیاست

مرگ مک کین در شرایطی بود که او از چند ماه قبل کنگره را برای درمان بیماری‌اش ترک کرده بود اما روز جمعه هفته گذشته، خانواده مک‌کین با صدور اطلاعیه‌ای گفته بودند: «او که تا همین الان هم فراتر از انتظارها برای زنده ماندن جنگیده و پیروز شده، حالا تصمیم گرفته که به روند درمان سرطان خود خاتمه دهد.» هر چند سناتور مک کین نزد سیاست‌مداران و مردم آمریکا در مقام یک قهرمان ملی شناخته می‌شد اما مواضع افراط‌گرا و جنگ‌طلبانه او در سیاست خارجی و حمایت همیشگی او از ضرورت بهره‌گیری از قدرت نظامی برای مقابله با دشمنان، او را نزد دیگر کشورها به شخصیتی نامحبوب تبدیل کرده بود. با تمام این اوصاف مک کین را می‌توان با دو ویژگی اساسی شناخت که عبارتند از: ناکامی در رسیدن به رویاها و جنگ‌طلبی.
 
مک‌کین از اسارت تا چهار دهه تلاش ناکام برای رسیدن به کاخ سفید
زندگی سناتور مک کین را می‌توان در دو مرحله اساسی حضور در صحنه در مقام یک نظامی و ایفای نقش به عنوان یک سیاست‌مدار مورد بازخوانی قرار داد. جان مک کین در سال ۱۹۳۶ در یک پایگاه نظامی آمریکا در پاناما به دنیا آمد. پدر و پدربزرگش هر دو ژنرال چهار ستاره نیروی دریایی بودند. او در ۱۷ سالگی وارد دانشکده نیروی دریایی شد و بعدها به عنوان خلبان در جنگ ویتنام شرکت کرد. در سال ۱۹۶۷ پس از هدف قرار گرفتن هواپیمای جان مک کین بر فراز هانوی، با دست و پای شکسته به اسارت درآمد. ویتنامی‌ها خیلی زود فهمیدند که اسیر جدیدشان پسر فرمانده ناوگان آمریکا در خاور دور است بدین ترتیب او ۵ سال در اسارت ماند. گفته می‌شود که وی در این دوران متحمل شکنجه‌های فراوانی از سوی ویتنامی ها شده بود.

پس از آزادی، مک کین ارتش را با درجه سرهنگی ترک کرد تا وارد دنیای سیاست شود. او در سال ۱۹۸۲ وارد مجلس نمایندگان شد و از ۱۹۸۷ نمایندگی آریزونا را در سنا برعهده داشت. طی دهه 1980 مک کین از اتهام فساد مالی(موسوم به جنجال کیتینگ فایو) که گریبان پنج نفر از سناتور‌های  آمریکایی، از جمله خود وی را گرفته بود، مبرا شد.

جان مک‌کین دو بار برای رسیدن به کاخ‌سفید تلاش کرد. بار اول در سال ۲۰۰۰ در حالی که می‌رفت تا در رقابت‌های داخلی حزب جمهوری‌خواه پیروز شود، انتشار شایعه‌ای که او را به داشتن یک فرزند نامشروع متهم می‌کرد، باعث شد بازی را به جرج دبلیو بوش واگذار کند.

هشت سال بعد، جمهوری‌خواهان او را به نامزدی خود برای انتخابات ۲۰۰۸ انتخاب کردند تا جانشین جورج بوش شود و روبه‌روی باراک اوبامای دموکرات و جوان بایستد. این بار نارضایتی عمومی از سیاست های جنگطلبانه جمهوری‌خواهان در دوران بوش پسر به دلیل حمله نظامی به عراق و افغانستان و همچنین شعارهای باراک اوباما، نامزد تازه نفس دموکرات‌ها که صحبت از «تغییر» می‌کرد، باعث شکست مجدد مک کین شد. در مجموع، می‌توان عنوان نمود که مهم‌ترین حسرت جان مک کین طی دوران حیات سیاسی و نظامی خود، عدم راه یافتن به کاخ سفید بود. او در طول چهار دهه فعالیت سیاسی خود دو بار برای ورود به کاخ‌ سفید نامزد شد اما نتوانست به رویای خود جامه عمل بپوشاند.
 
ترامپ؛ در کانون نفرت سناتور اهل آریزونا
مرگ سناتور مک کین، در وضعیت کنونی را می‌توان لطمه‌ای دیگر به اعتبار و محبوبیت دونالد ترامپ ارزیابی کرد. در حقیقت، این سناتور آمریکایی در ابتدای امر در مقام یک وظیفه حزبی از ترامپ در دوران رقابت‌های انتخاباتی حمایت کرد اما در ادامه بعد از مشاهده عملکرد او، شدیدترین انتقادات را نسبت به وی ابراز داشت. مک کین همواره ترامپ را در مقام شخصی کم خرد و فاقد دانش مدیریت کشور خطاب می‌کرد و از یک سال قبل، وصیتی را برای مراسم خاکسپاری خود داشته بود که مضمون آن لطمه‌ای بزرگ برای رئیس پرحاشیه کاخ سفید بود. مک کین از یک سو، از نزدیکان خود خواسته بود ترامپ را به این مراسم دعوت نکنند و از سوی دیگر، پیش از مرگش از باراک اوباما و جورج بوش پسر، روسای جمهور سابق آمریکا خواسته بود که در مراسم خاکسپاری او سخنرانی کنند.

این در خواست نمادین موجب شده که در مراسم خاک‌سپای او مایک پنس معاون رئیس‌جمهوری آمریکا به عنوان نماینده ترامپ شرکت کند که لطمه‌ای بزرگ برای اعتبار رئیس کاخ سفید محسوب می‌شود. بر اساس آگاهی نسبت به این واقعیت، ترامپ که بارها از مک کین به تندی انتقاد کرده بود و حتی دوران اسارات او به عنوان سرباز جنگی در ویتنام را به سخره گرفته بود، در توییتر به خانواده مک‌کین تسلیت گفت. او با بیان این‌که از درگذشت «جان مک‌کین» عمیقاً اندوهگین شده است، در توئیتر خود نوشت: «تسلیت عمیق و احترام خود را به خانواده سناتور جان مک‌کین ابراز می‌کنم. قلباً و با دعا، همراه شما هستیم.» اما با این وجود توییت ترامپ نیز نمی‌تواند از تاثیرات منفی مرگ مک‌کین بر محبوبیتش بکاهد؛ زیرا سناتوری محبوب جمهوری خواهان در شرایطی به پایان راه رسید که ترامپ در کانون انتقادات وی قرا داشت و این در حالی است که اکنون بیش از هر زمان دیگری، سایه طرح اتهام و احتمال برکناری بر رئیس کاخ سفید سنگینی می‌کند.
 
مواضع افراط‌گرایانه مک‌کین نسبت به ایران
یکی از مهم‌ترین مسائل مورد توجه در ارتباط با مواضع سیاسی مک کین دیدگاه او نسبت به ایران بود. او همانند بسیاری دیگر از سیاست‌مداران جمهوری خواه، نسبت به تهران مواضع افراط‌گرایانه و غالبا خصمانه داشت. مک‌کین، طی سال‌های طولانی از سیاست‌های سخت‌گیرانه و ضد ایرانی حمایت کرد و هر گونه نرمش در برابر تهران را محکوم می‌نمود. حتی سخنان مشهور او در سال 2007 در جریان یک نشست پرسش و پاسخ در ایالت کارولینای جنوبی، با این مضمون که «بر روی ایران بمب، بمب، بمب، بمب بریزیم»، نشان‌گر ضدیت بی‌حدوحصر و افسارگسیخته او با ایران بود. علاوه براین، ضدیت او با توافق هسته‌ای و حمایت از گروهک تروریستی منافقین دیگر ابعاد موضع او نسبت به تهران هستند.  برای نمونه او از جمله سیاستمداران آمریکایی بود که جریان انتقال اعضای منافقین از قرارگاه اشرف به کمپ لیبرتی در بغداد و سپس انتقال اکثر آنها به آلبانی را پیگیری می‌کرد و یکبار در تیرانا با سرکرده این گروه تروریستی نیز دیدار داشت.
 
مک‌کین؛ مردی که شیفته استفاده آمریکا از قدرت نظامی بود
یکی دیگر از ابعاد شخصیتی سناتور آریزونایی را می‌توان اشتیاق ویژه او به بهره‌گیری از قدرت نظامی آمریکا علیه دیگر کشورها بود. برای نمونه وی، حامی سرسخت جنگ‌های آمریکا علیه افغانستان و عراق بود و بارها از این جنگ‌ها و اشغال این کشورها حمایت کرده و به تصمیم اوباما برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق معترض بود. در سال‌های اخیر نیز، مک کین به شدت خواستار برکناری بشار اسد از قدرت بود. حتی چند ماه بعد از آغاز بحران سال ۲۰۱۱ و اعلام حمایت دولت آمریکا از به اصطلاح «معترضان سوری»، در سفری مخفیانه به سوریه رفت و با گروه‌های مسلح مخالف دمشق عکس‌های یادگاری گرفت. همچنین، مک کین بارها بر لزوم کمک‌های نظامی و ارسال تسلیحات به گروه‌های معارض در سوریه تاکید کرد و حتی خواستار ایجاد منطقه پرواز ممنوع در سوریه شده بود.

 مک کین در قضیه تجاوز نظامی ناتو به لیبی در سال ۲۰۱۱ که منجر به ساقط شدن رژیم «معمر قذافی» شد، حامی سرسخت مداخله آمریکا در این جنگ بود. افزون براین موارد، وی یکی از پشتیبانان اصلی مداخله نظامی آمریکا در برخی کشورهای آفریقایی به بهانه «جنگ علیه تروریسم» از قبیل مالی، نیجریه و سومالی بود و از دولت‌های دموکرات و جمهوری‌خواه آمریکایی به دلیل کم توجهی به مداخله در قاره آفریقا انتقاد می‌کرد. با تمام این روحیات جنگ‌طلبانه آن‌چه اکنون بعد از مرگ مک‌کین شاهد بودیم این است که او در آرزوهای خود برای بهره‌گیری از ماشین جنگی آمریکا ناکام ماند و بسیاری از خواسته‌های او هیچگاه به سرانجام نرسید.