گسترش تنش چین و امریکا از تجارت به فضا و دریا

به گزارش «جوان» با بازگشت واردکنندگان چینی به بازار سویای امریکا و انجام دومین دور خریدشان از زمان توافق دو کشور برای توقف جنگ تجاری در مدت ۹۰ روز آتش‌بس در وهله اول می‌تواند کمی کشاورزان امریکایی را امیدوار کند، اما در واقع حجم فروش سویای امریکا از زمان دیدار ترامپ ناامیدکننده بوده است، زیرا معامله‌گران خرید بزرگ‌تری را پیش‌بینی کرده بودند تا موجودی عظیم سویا پس از برداشت فراوان محصول در امریکا کاهش پیدا کند. اما تعرفه ۲۵ درصدی که پکن به تلافی تعرفه ترامپ روی محصولات چینی، برای سویای امریکا وضع کرده است، علاقه به خرید از سوی واردکنندگان خصوصی در چین را محدود کرده است. چین سال گذشته ۷/۳۱ میلیون تن سویای امریکا به ارزش ۲۵/۱۲ میلیارد دلار را وارد کرد که حدود ۶۰ درصد از صادرات امریکا بود.

زمینگیر کردن هوآوی به بهانه ایران

ترامپ که از سوی کشاورزان تحت فشار قرار گرفته، هفته جاری با دومین دور پرداخت بسته کمک ۱۲میلیارد دلاری به کشاورزانی که از کاهش ۹۰درصدی تقاضای چین برای سویای امریکا آسیب دیده‌اند، موافقت کرد تا در واقع معلوم شود آتش‌بس ۹۰ روزه چندان چاره‌ساز نیست و تنش‌ها میان دو کشور نه تنها به این سادگی حل شدنی نیست بلکه در‌های تنش‌های دیگری در حال باز شدن میان چین و امریکا و متحدانش است. یکی از آن در‌ها واکنش چین به اقدام کانادا است که ۱۵ آذرماه بنا به درخواست مقام‌های امریکایی، منگ وانژو، مدیر ارشد شرکت فناوری «هوآوی» را دستگیر کرد.

در همین رابطه پایگاه «نشنال پُست» کانادا روز چهار شنبه از بازداشت سومین شهروند این کشور در چین خبر داد. هفته گذشته، رسانه‌ها از بازداشت دو شهروند کانادایی در چین خبر دادند؛ اتباعی که یکی دیپلمات سابق و دیگری کارآفرین بوده است.

واشنگتن وانژو را به نقض تحریم‌های ایران متهم کرده، اما شواهد و قرائن نشان می‌دهد که ماجرای نقض تحریم ایران انحرافی است و اصل قضیه زمینگیر کردن شرکت هوآوی است.

مقام‌های کانادایی بعد از آغاز محاکمه «منگ وانژو»، او را به قید وثیقه آزاد کردند، اما محدودیت‌هایی از قبیل: بستن پابند‌های الکترونیکی علیه وی اجرا کردند. در همین حال و در پی افشای توافق مقامات اطلاعاتی کشور‌های غربی برای جلوگیری از رشد هوآوی، غول مخابراتی چین، از آن‌ها خواسته با ارائه اسناد و مدارک، جاسوسی این شرکت را اثبات کنند. چند روز قبل رسانه‌ها از جلسه پشت پرده اتحادیه «فایو آیز» متشکل از مقام‌های ارشد اطلاعاتی امریکا، بریتانیا، کانادا، استرالیا و نیوزیلند برای ایجاد مانع بر سر راه گسترش کسب و کار هوآوی خبر دادند.

مسئولان بلندپایه هوآوی در واکنش به این مسئله با برگزاری یک نشست خبری در دفتر مرکزی این شرکت اتهامات مذکور را سیاسی خوانده و خواهان ارائه اسناد مربوط به این ادعا از سوی کشور‌های عضو فایو آیز شد.

هوآوی نه تنها دومین تولیدکننده موبایل در جهان است، بلکه در زمینه تجهیزات مخابراتی نیز با کمپانی امریکایی «سیسکو» رقابت می‌کند. با این وجود اتهامات وارده به این شرکت درباره جاسوسی به نیابت از دولت پکن باعث شده در امریکا، ژاپن، استرالیا و نیوزیلند با تحریم‌هایی مواجه شود. فرانسه هم ظاهراً اپراتور‌های ارتباطاتی را به عدم استفاده از تجهیزات این شرکت ترغیب کرده است.

با این حال، انگلیس هنوز به همکاری با هوآوی در طرح توسعه شبکه‌های ۵G علاقه‌مند است و نهاد ناظر بر مخابرات آلمان نیز تأکید کرده که تا زمان مشاهده اسناد و مدارک مربوط به سوءاستفاده هوآوی از تجهیزاتش مانع فعالیت این شرکت نخواهد شد. در همین حال، استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری امریکا در مصاحبه با بلومبرگ با بیان اینکه امریکا و چین سرگرم برنامه‌ریزی برای برگزاری دیدار‌هایی در ژانویه به منظور تهیه سند توافق در زمینه تجارت هستند، مدعی شد که وی یا ترامپ زمانی که با رئیس‌جمهور چین در بوینس‌آیرس دیدار کردند، درباره دستگیری مدیر ارشد شرکت هوآوی اطلاع نداشتند و چین درک می‌کند که مذاکرات تجاری و مشکلات هوآوی دو مسئله جداگانه هستند.

رویارویی دریایی- فضایی- سایبری

حوادث اخیر در دریای جنوبی و منازعات فزاینده چین و امریکا باعث شده است بسیاری از کارشناسان این منطقه را برای رویارویی نظامی دو کشور بسیار بالقوه و پرخطر توصیف کنند.

بار‌ها در ماه‌های گذشته ناو‌های امریکایی وارد مناطقی از دریای جنوبی شده‌اند که چین آن‌ها را متعلق به خود می‌داند و پکن برای دور کردن کشتی‌های امریکایی ناو‌های خود را به تعقیب آن‌ها فرستاده است. در دو مورد ناو‌های چینی نزدیک بود با کشتی‌های جنگی امریکایی برخورد کنند و همین موضوع باعث شد پنتاگون به چین هشدار دهد که تعقیب‌هایی که ناو‌های این کشور به طور غیرحرفه‌ای انجام می‌دهند، می‌تواند باعث برخورد این کشتی‌ها با یکدیگر شود. برای همین اکنون یکی از بحث‌های کارشناسی در چین این است که دو کشور باید هرچه زودتر وارد گفت‌وگو‌های امنیتی شوند تا از آتش «یک جنگ ناخواسته و غیرمنتظره» در دریای جنوبی و شلیک ناو‌ها به یکدیگر جلوگیری کنند.

در واقع بحث اینجاست که هر گونه برخورد میان این ناوشکن‌ها یا پرواز جنگنده‌های دو کشور بر فراز دریای جنوبی می‌تواند باعث شود اوضاع به طور ناگهانی از کنترل خارج شود.

در نبود گفت‌وگو‌های نظامی، آنچه مشاهده می‌شود جولان ناو‌های امریکایی و متحدان این کشور از فرانسه و انگلیس گرفته تا استرالیا، و رزمایش‌هایی است که این کشور‌ها با یکدیگر و با ژاپن برگزار می‌کنند.

افزون بر این در لوای حمایت‌های امریکا، ژاپن که در اندیشه تقویت نیروی نظامی خود در منطقه است در تازه‌ترین مورد اعلام کرد قصد دارد جنگنده‌های رادارگریز اف ۳۵ خریداری شده از امریکا را روی ناو حامل بالگرد خود فرود آورد و بودجه‌ای هم برای این کار تخصیص داده است.

اما در تحولی دیگر این بار دولت چین روز چهارشنبه با انتقاد از دستور دونالد ترامپ برای ایجاد مرکز فرماندهی جدیدی به منظور کنترل عملیات‌های فضایی ارتش تأکید کرد که مخالف مسلح‌سازی فضا است. هوآ چونیینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین گفت: چین همواره پیشنهاد استفاده صلح‌آمیز از فضا را مطرح کرده و مخالف مسلح‌سازی هوا و فضا و ایجاد رقابت تسلیحاتی فضایی است. ما مخالف هستیم که فضا بیش از این به یک میدان نبرد جدید تبدیل شود.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا سه شنبه دستور ایجاد فرماندهی هوا و فضا را صادر کرد. این ساختار سازمانی جدید درون پنتاگون بر عملیات‌های فضایی ارتش نظارت خواهد کرد. این نهاد که اسپیس‌کام نامیده می‌شود، با سایر مراکز فرماندهی نظامی امریکایی مانند فرماندهی مرکزی در خاورمیانه یا فرماندهی هند-اقیانوسیه در آسیا هم‌سطح خواهد بود و به مقر جدید و همچنین فرمانده و معاون فرمانده با تأیید سنا نیاز خواهد داشت. رصد فضایی سایبری هم نشان می‌دهد که جنگ بی‌امانی میان چین و غرب در میان است و برای مدت سه سال هکر‌ها توانسته‌اند با موفقیت سیستم ارتباطات دیپلماتیک اعضای اتحادیه اروپایی را مورد هدف قرار داده و هزاران پیام از مسائل مربوط به ترامپ تا تجارت جهانی را بخوانند. به گزارش نیویورک‌تایمز این رخنه امنیتی توسط کمپانی Area ۱ کشف و گزارش‌شده، در حالی که مقامات اروپایی می‌گویند سیستم امن ارسال و دریافت پیام در این هک سه‌ساله مورد دستبرد قرار نگرفته است. یکی از کارشناسان امنیت اطلاعات در مصاحبه با نیویورک‌تایمز گفت: روش حمله و نفوذ شبیه روشی است که هکر‌های نظامی چین به کار می‌برند و قطعاً در این حمله نیز هکر‌های چینی پشت ماجرا هستند.