نسبت اروپای امروز و حقوق‌بشر!

طرح این سخنان در حالی صورت می‌گیرد که نهادهای رسمی و حتی نیمه‌دولتی در کشورهای اروپایی نسبت به آنچه امروز در فرانسه می‌گذرد سکوت کرده‌‌‌اند. بتازگی و با شدت گرفتن اعتراضات در فرانسه پلیس این کشور در پاریس بشدت معترضان را سرکوب کرد. انتشار ویدئویی از کور شدن چشم معترضان فرانسوی توسط پلیس این کشور، دل هر انسان آزاده‌ای را به درد آورده است. سرکوب وحشیانه جلیقه‌زردها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، آن هم در کشوری که خود را مهد دموکراسی و حقوق‌بشر می‌داند، روایتگر تناقضی آشکار میان «بود» و «نمود» حقوق‌بشری غرب است. اگرچه مقامات دولتی و حتی برخی رسانه‌‌های قدرتمند در آمریکا و اروپا (که از سوی جریان‌های سیاسی تغذیه می‌شوند) درصددند خود را در کسوت یک «مطالبه‌گر» در حوزه حقوق‌بشر نشان داده و کشورهای مختلف را به صورت مکرر در این‌باره محکوم کنند اما مروری بر آنچه امروز در خیابان‌ها و منازل کشورهای غربی رخ می‌دهد، جایی برای این مانور دروغین باقی نمی‌گذارد.

نقض عینی و کامل حقوق‌بشر، تنها به کشور فرانسه ختم نمی‌شود! بدون شک ماجرای شهادت مظلومانه «مروه الشربینی»،  بانوی مسلمان در شهر «درسدن» کشور آلمان همچنان از یادها نمی‌رود؛ او سال 2009 میلادی در دادگاهی در آلمان با 18 ضربه چاقو کشته شد. ضارب شخصی نژادپرست بود که شربینی از او به اتهام اهانت به دلیل پوشیدن حجاب شکایت کرده بود. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان تا مدت‌ها حتی از ارسال پیام تسلیت به جامعه مسلمانان آلمان و خانواده شربینی اجتناب کرد تا «نژادپرستی سیستماتیک» مقامات غربی بیش از پیش در معرض دید و قضاوت همگان قرار گیرد. امروز در سال 2019 میلادی، جریان‌های نئونازیستی و نئوفاشیستی در آلمان به صورت آزادانه مشغول حمله و آسیب‌رسانی به مسلمانان، پناهجویان و رنگین‌پوستان هستند. این خشونت‌‌های سازمان‌یافته کمتر در رسانه‌‌های آلمانی مورد توجه قرار می‌گیرد. گویا در پروژه مشترک و در عین حال نانوشته‌ای که میان دولت و رسانه‌‌های آلمانی تعریف شده است، قرار است «حمله به مهاجران» به امری عادی تبدیل شود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. این قاعده درباره دیگر کشورهای اروپایی نیز صدق می‌کند. «حساسیت‌زدایی افکار عمومی» درباره «آسیب‌رسانی به غیراروپاییان» پروژه‌ای است که غرب آن را از آغاز هزاره سوم تاکنون به صورت جدی دنبال می‌کند. رشد فعالیت گروه‌های نژادپرست در غرب محصول همین روند است.

در انگلیس نیز واژه «حقوق‌بشر» محلی از اعراب ندارد. همگان به یاد دارند مارک دوگان، سیاه‌پوست ۲۹ ساله انگلیسی، در جریان عملیات پلیس این کشور در تاتنهام چگونه به دست پلیس کشته شد. اگرچه پلیس انگلستان مدعی شد دوگان قصد تیراندازی به پلیس را داشته است اما گزارش‌های مستند نشان داد وی اساسا مسلح نبوده است! شورش‌های سال 2011 میلادی در تاتنهام در اعتراض به همین مسأله به وقوع پیوست. در حال حاضر نیز نقض حقوق‌بشر در انگلیس ادامه دارد. مصادیق این موضوع شامل خشونت علیه زنان و کودکان و مهاجران (بویژه مسلمانان) می‌شود. حتی مهاجران اروپای شرقی نیز از نژادپرستی در انگلیس در امان نمانده‌اند! اخیرا  محققان دانشگاهی در کنفرانس انجمن جامعه‌شناسی انگلیس در نیوکاسل، به نکات هشداردهنده و تکان‌دهنده‌ای درباره رشد نژادپرستی در انگلیس اشاره کردند. بر این اساس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، نوجوانان 12 تا 18 ساله اهل اروپای شرقی ساکن در انگلیس پس از رای مثبت شهروندان انگلیسی به بریگزیت، در معرض بیشترین آسیب‌های نژادپرستانه قرار گرفته‌‌‌اند. اکثر نوجوانان مورد مطالعه در این تحقیق پس از همه‌پرسی سال 2016 در انگلیس، با افزایش نژادپرستی و تبعیض روبه‌رو هستند. نکته حائز اهمیت اینکه  بالغ بر 75 درصد این نوجوانان  یک حمله فیزیکی یا توهین‌های لفظی مانند «تروریست» و... را تجربه کرده‌اند.

علاوه بر 3 کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه، دیگر کشورهای اروپایی از حوزه اسکاندیناوی گرفته تا اروپای غربی و مرکزی در معرض بیشترین آسیب‌های سیستماتیک حقوق‌بشری قرار دارند. منظور از آسیب‌های سیستماتیک، آسیب‌هایی است که دولت‌های غربی خود نیز در ایجاد و استمرار آنها دخالت دارند. در چنین شرایطی اساسا کشورهای اروپایی لیاقت و صلاحیت سخن گفتن از «حقوق‌بشر» در ایران و دیگر نقاط دنیا را ندارند. کار به جایی رسید که شهریورماه امسال، پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان با اشاره به افزایش پدیده نژادپرستی در اروپا، به سیاستمداران اروپایی هشدار داد از بهانه ترس از خارجی‌ها، برای منافع انتخاباتی خود استفاده ابزاری نکنند.

در این معادله، جایگاه افراد غربزده و کسانی که به مواضع ضدحقوق‌بشری اروپا علیه ایران استناد می‌کنند کاملا مشخص است! آنچه مسلم است اینکه اتحادیه اروپایی در برهه کنونی باید پاسخگوی هزاران جنایت آشکار و پنهان در حوزه حقوق‌بشر باشد؛ جنایاتی که هنوز بسیاری از آنها در معرض دید و قضاوت افکار عمومی دنیا قرار نگرفته است.

محمدحسین مهدوی‌زادگان