۰
سه شنبه ۲ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۳۳
در بدو پیروزی انقلاب، چالش اصلی انقلاب اسلامی با نظام سلطه (در حوزه مسائل نظامی)، وجود موانع جدی بر سر خرید و دریافت ابتدایی‌ترین تجهیزات نظامی برای کشور بود. جمهوری اسلامی، در دوران جنگ تحمیلی ـ خصوصاً در اوایل آن ـ از جهات گوناگون، با محدودیت‌های بسیاری در حوزه‌ی تهیه‌ی سلاح، مهمّات و ابزارهای جنگی مواجه بود. نقل یک خاطره از مقام معظم رهبری در این خصوص، عمق چالش را به خوبی بیان می‌کند:
«[در مقطعی از جنگ تحمیلی] مسئولین ما، سیم‌خاردار خریده بودند؛ می‌خواستند از کشور شوروی عبور دهند و بیاورند؛ اما شوروی نمی‌گذاشت! سیم‌خاردار دیگر چیست؟! چه وسیله‌ای دفاعی‌تر از سیم‌خاردار؟! از خودش هم نخریده بودند که مثلاً بگوید «نمی‌فروشم.» بلکه از جای دیگر خریده بودند. شما ببینید با جمهوری اسلامی چه کردند! گلوله‌ی آر.پی.جیِ دم‌دستیِ کم‌اهمیّت را به ما نمی‌فروختند. اصلاً کسی باور می‌کند؟! خوب؛ این جمهوری اسلامی، همان کشوری است که در آن وقت این محدودیّت‌ها را داشت.»[۱]
این محدودیت‌های سیاسی، اقتصادی و نظامیِ همه‌جانبه در حالی بود که طرف مقابلِ میدان یعنی رژیم بعث عراق، نه‌تنها از پشتیبانی سیاسی، نظامی و اقتصادیِ ابرقدرت‌ها برخوردار بود، بلکه از این فراتر، برخی محدودیت‌ها و تحریم‌هایی هم که تا پیش از جنگ ۸ساله شامل حالش می‌شد، با شروع جنگ از او برداشته شد تا در مقابل جبهه انقلاب، با فراغ بال بیشتری به درگیری بپردازد! به عنوان نمونه، دولت فرانسه ـ به عنوان نخستین فروشنده‌ی غربیِ تسلیحات به عراق ـ از حدود سال ۱۳۶۲، تحریم تسلیحاتی غرب علیه عراق را با ارسال میراژهای F1 به این کشور لغو نمود و بدین ترتیب، سد تحریم‌های گذشته‌ی دول خارجی علیه رژیم عراق شکسته شد: شوروی مقادیر زیادی تانک (از جمله تانک‌های T.72) و هواپیما (خصوصاً میگ ۲۹) در فاصله سال‌های ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۶ در اختیار عراق قرار داد و مبلغ تسلیحات فروخته‌شده به عراق از سوی دولت فرانسه، در فاصله‌ی سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۶، به مرز ۷ میلیارد دلار رسید که البته باید در این بین، حمایت‌های مالیِ عربستان و مصر از دولت عراق را نیز به سیاهه‌ی بالا افزود.[۲]
جمهوری اسلامی در خلال جنگ تحمیلی، با کشوری مواجه بود که هنگام آغاز جنگ، ۳۴ میلیارد دلار ذخیره ارزی داشت و صدام، از حدود دو یا سه سال پیش از آغاز جنگ، نزدیک به ۱۸ میلیارد دلار خرج ارتش کشورش کرده بود؛ در حالی که در جبهه‌ی خودی، کل ذخیره‌ی ارزی ایران تا قبل از جنگ، ۶ میلیارد دلار بود.[۳]
از سوی دیگر، از سال ۱۳۵۷ و به دلیل وقوع انقلاب، ارتش ایران فاقد آموزش، نگهداری و انضباط لازم بود؛ همچنین تا قبل از آغاز جنگ، درگیر مسائل بازسازی و ایجاد ارتشی مکتبی و از طرف دیگر درگیر مبارزه با ضدانقلاب بود. پس از انقلاب هم بسیاری از خریدهای نظامی‌اش پس گرفته یا قراردادهایش ملغی شد. در حالی که، در جبهه مقابل، عراق قریب به ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه‌ی جنگ کرد و میلیاردها دلار نیز کمک بلاعوض دریافت نمود. عراق تنها در ۲ سال آخر جنگ، ۸.۸ میلیارد دلار تسلیحات خرید؛ درصورتی‌که ایران در ۳ سال آخر جنگ فقط توانست ۱.۵ میلیارد دلار تسلیحات خریداری کند.[۴]
اما با تمام این اوصاف و علی‌رغم عدم تقارنی که در میزان داشته‌های مادیِ دو جبهه مشاهده می‌شد، به سبب آنکه انقلاب اسلامی دین خدا را نصرت کرد و در مسیر صراط مستیقم گام برداشته بود، خدای متعال نیز آن را نصرت کرده، اقتدار و توان نظامی‌اش را تا بدان‌جا بالا بُرد که امروزه نه‌تنها در حوزه‌ی نظامی و تسلیحاتی به مرز خودکفایی رسیده، بلکه در راستای حمایت از مظلوم و تحقق آرمان قدس شریف، تسلیحات خود را به برخی کشورها، مِن‌جمله گروه‌های عضو جبهه مقاومت ارسال می‌نماید که در ادامه به چند نمونه از این موارد اشاره خواهد شد:
۱. آقای ناصر ابوشریف، نماینده جنبش جهاد اسلامی فلسطین در تهران، چندی پیش در حاشیه کنفرانس وحدت اسلامی در تهران، در مصاحبه‌ای اختصاصی با خبرگزاری اسپوتنیک اظهار داشت:
«تنها کشوری در جهان که همه‌ی محاصره‌ها را دور می‌زند و به ملت فلسطین کمک می‌کند و تسلیحات در اختیارشان می‌گذارد، جمهوری اسلامی ایران است و بخشی از این تسلیحات مخصوصاً موشک‌ها توسط تعدادی از جوانان فلسطینی که دوره‌های آموزشی دیده‌اند و به غزه برگشته‌اند، تولید می‌شود.»[۵]
۲. عزت الرشق، عضو دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی حماس، در مصاحبه با روزنامه القدس تصریح کرد:
«جمهوری اسلامی ایران بیشترین حمایت و پشتیبانی مالی و تسلیحاتی را از مقاومت فلسطین در سخت‌ترین شرایط به عمل آورد و ایران در این زمینه پیشگام است….»[۶]
۳. سید حسن نصرالله در مراسمی که در تیرماه ۱۳۹۵ و به مناسبت چهلمین روز شهادت مصطفی بدرالدین از فرماندهان مقاومت برگزار شده بود، با اشاره به تحریم‌های مالی آمریکا علیه حزب‌الله اظهار داشت:
«این تحریم‌ها باعث فشارهای روانی شده است ولی هیچ تأثیر مالی و مادی بر حزب‌الله ندارد…. بودجه، هزینه‌ها، خوردوخوراک، موشک و سلاح [حزب‌الله] توسط جمهوری اسلامی ایران تأمین می‌شود. تا زمانی که ایران پول دارد ما نیز پول داریم. بیش از این شفاف بگویم. پولی که برای ما تصویب شده است به صورت مستقیم و نه از طریق بانک‌ها در اختیار ما قرار می‌گیرد، همانطوری که این موشک‌ها که با آن اسرائیل را تهدید می‌کنیم در اختیار ما قرار گرفته است. هیچ قانونی نمی‌تواند مانع از رسیدن این پول به ما شود. نیروها و طرفداران و ملت مقاومت از امام خامنه‌ای امام امت (دام ظله الشریف) و مسئولان جمهوری اسلامی ایران، رئیس‌جمهور، دولت، پارلمان، مراجع و ملت شریف این کشور به دلیل حمایت کریمانه‌ی آنان از مقاومت در طول سال‌های مقاومت تشکر فراوان دارند و این حمایت‌ها همچنان ادامه دارد….»[۷]
نتیجه
ایران اسلامی ـ که روزگاری برای داشتن ابتدایی‌ترین تجهیزات دفاعی، نیازمند کشورهای بیگانه بود ـ اکنون و با جلب نصرت الهی و در طول آن، تکیه بر ظرفیت‌های بومی خود، به حدی از توانمندی در عرصه‌ی تجهیزات نظامی رسیده که نه‌تنها نیاز داخلی خود را مرتفع می‌کند، بلکه محور مقاومت را نیز در مواجهه‌ی نظامی با رژیم صهیونیستی، تسلیح و پشتیبانی می‌نماید.
چنین زایش بزرگی در حوزه‌ی نظامی، بی‌شک نتیجه‌ی نصرت الهی در حق ملت ایران است؛ ملتی که به حکم تقابل دائمیِ حق و باطل تا مقطع ظهور امام عصر (ارواحنا فداه)، خود را در چالش دائمی با استکبار جهانی می‌بیند، اما به خوبی این حقیت را درک کرده است که اگر در این مسیر، دین خدا را یاری کرده و بندگیِ خالصانه‌ی خود را به درگاه خدای متعال اثبات نماید، خدای تعالی نیز او را نصرت کرده، توان و قوایش را در مقابله با جبهه‌ی ابلیس، چندین برابر خواهد کرد؛ به نحوی که اگر روزگاری، محتاج تأمین اوّلیات خود برای دفاع از خاکش بود، امروز نه‌تنها خاک خود را تمام و کمال حفظ کرده، بلکه عمق راهبردی خود را نیز افزایش داده و جبهه‌ی مقاومت را با توان نظامیِ بومیِ خویش تجهیز نموده است؛ موضوعی که به درستی در بیاینه گام دوم انقلاب از سوی مقام معظم رهبری بدان اشاره شده است:
«ایران مقتدر، امروز هم مانند آغاز انقلاب با چالش‌های مستکبران روبه‌رو است، امّا با تفاوتی کاملاً معنی‌دار…. اگر آن روز، مشکل غرب جلوگیری از خرید تسلیحات ابتدایی برای ایران بود، امروز مشکل او جلوگیری از انتقال سلاح‌های پیشرفته‌ی ایرانی به نیروهای مقاومت است.»[۸]
محمدمهدی سلامی پوریان
پی‌نوشت‌ها
[۱] بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان، ۱۳ اردیبهشت ۱۳۷۴.
[۲] کتت کروز، ترجمه علیرضا قاسم‌آقا، «انتقال سلاح و مدیریت بحران: مطالعه موردی جنگ ایران و عراق»، مجله سیاست دفاعی، تابستان ۱۳۷۹، ص۱۳.
[۳] ناصر آراسته، چرا و چگونه باید از جنگ بدانیم، تهران: ایران سبز، ۱۳۹۲، چاپ اول، ص۳۱.
[۴] پیشین.
[۵] «تنها منبع تسلیحاتى مقاومت فلسطین ایران است»، خبرگزاری اسپوتنیک، منتشرشده در ۲۵ نوامبر ۲۰۱۸م.
[۶] «مشروح مصاحبه روزنامه القدس مصر با آقای عزت الرشق»، مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین، منتشرشده در ۳ مارس ۲۰۱۸م.
[۷] مشروح سخنان سید حسن نصرالله به مناسبت چهلمین روز شهادت مصطفی بدرالدین، خبرگزاری صداوسیما، منتشرشده در ۴ تیر ۱۳۹۵.
[۸] بیانیه «گام دوم انقلاب» خطاب به ملت ایران، منتشرشده در ۲۴ بهمن ۱۳۹۷.
«[در مقطعی از جنگ تحمیلی] مسئولین ما، سیم‌خاردار خریده بودند؛ می‌خواستند از کشور شوروی عبور دهند و بیاورند؛ اما شوروی نمی‌گذاشت! سیم‌خاردار دیگر چیست؟! چه وسیله‌ای دفاعی‌تر از سیم‌خاردار؟! از خودش هم نخریده بودند که مثلاً بگوید «نمی‌فروشم.» بلکه از جای دیگر خریده بودند. شما ببینید با جمهوری اسلامی چه کردند! گلوله‌ی آر.پی.جیِ دم‌دستیِ کم‌اهمیّت را به ما نمی‌فروختند. اصلاً کسی باور می‌کند؟! خوب؛ این جمهوری اسلامی، همان کشوری است که در آن وقت این محدودیّت‌ها را داشت.»[۱]
این محدودیت‌های سیاسی، اقتصادی و نظامیِ همه‌جانبه در حالی بود که طرف مقابلِ میدان یعنی رژیم بعث عراق، نه‌تنها از پشتیبانی سیاسی، نظامی و اقتصادیِ ابرقدرت‌ها برخوردار بود، بلکه از این فراتر، برخی محدودیت‌ها و تحریم‌هایی هم که تا پیش از جنگ ۸ساله شامل حالش می‌شد، با شروع جنگ از او برداشته شد تا در مقابل جبهه انقلاب، با فراغ بال بیشتری به درگیری بپردازد! به عنوان نمونه، دولت فرانسه ـ به عنوان نخستین فروشنده‌ی غربیِ تسلیحات به عراق ـ از حدود سال ۱۳۶۲، تحریم تسلیحاتی غرب علیه عراق را با ارسال میراژهای F1 به این کشور لغو نمود و بدین ترتیب، سد تحریم‌های گذشته‌ی دول خارجی علیه رژیم عراق شکسته شد: شوروی مقادیر زیادی تانک (از جمله تانک‌های T.72) و هواپیما (خصوصاً میگ ۲۹) در فاصله سال‌های ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۶ در اختیار عراق قرار داد و مبلغ تسلیحات فروخته‌شده به عراق از سوی دولت فرانسه، در فاصله‌ی سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۶، به مرز ۷ میلیارد دلار رسید که البته باید در این بین، حمایت‌های مالیِ عربستان و مصر از دولت عراق را نیز به سیاهه‌ی بالا افزود.[۲]
جمهوری اسلامی در خلال جنگ تحمیلی، با کشوری مواجه بود که هنگام آغاز جنگ، ۳۴ میلیارد دلار ذخیره ارزی داشت و صدام، از حدود دو یا سه سال پیش از آغاز جنگ، نزدیک به ۱۸ میلیارد دلار خرج ارتش کشورش کرده بود؛ در حالی که در جبهه‌ی خودی، کل ذخیره‌ی ارزی ایران تا قبل از جنگ، ۶ میلیارد دلار بود.[۳]
از سوی دیگر، از سال ۱۳۵۷ و به دلیل وقوع انقلاب، ارتش ایران فاقد آموزش، نگهداری و انضباط لازم بود؛ همچنین تا قبل از آغاز جنگ، درگیر مسائل بازسازی و ایجاد ارتشی مکتبی و از طرف دیگر درگیر مبارزه با ضدانقلاب بود. پس از انقلاب هم بسیاری از خریدهای نظامی‌اش پس گرفته یا قراردادهایش ملغی شد. در حالی که، در جبهه مقابل، عراق قریب به ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه‌ی جنگ کرد و میلیاردها دلار نیز کمک بلاعوض دریافت نمود. عراق تنها در ۲ سال آخر جنگ، ۸.۸ میلیارد دلار تسلیحات خرید؛ درصورتی‌که ایران در ۳ سال آخر جنگ فقط توانست ۱.۵ میلیارد دلار تسلیحات خریداری کند.[۴]
جمهوری اسلامی در خلال جنگ تحمیلی، با کشوری مواجه بود که هنگام آغاز جنگ، ۳۴ میلیارد دلار ذخیره ارزی داشت و صدام، از حدود دو یا سه سال پیش از آغاز جنگ، نزدیک به ۱۸ میلیارد دلار خرج ارتش کشورش کرده بود؛ در حالی که در جبهه‌ی خودی، کل ذخیره‌ی ارزی ایران تا قبل از جنگ، ۶ میلیارد دلار بود.
۱. آقای ناصر ابوشریف، نماینده جنبش جهاد اسلامی فلسطین در تهران، چندی پیش در حاشیه کنفرانس وحدت اسلامی در تهران، در مصاحبه‌ای اختصاصی با خبرگزاری اسپوتنیک اظهار داشت:
«تنها کشوری در جهان که همه‌ی محاصره‌ها را دور می‌زند و به ملت فلسطین کمک می‌کند و تسلیحات در اختیارشان می‌گذارد، جمهوری اسلامی ایران است و بخشی از این تسلیحات مخصوصاً موشک‌ها توسط تعدادی از جوانان فلسطینی که دوره‌های آموزشی دیده‌اند و به غزه برگشته‌اند، تولید می‌شود.»[۵]
۲. عزت الرشق، عضو دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی حماس، در مصاحبه با روزنامه القدس تصریح کرد:
«جمهوری اسلامی ایران بیشترین حمایت و پشتیبانی مالی و تسلیحاتی را از مقاومت فلسطین در سخت‌ترین شرایط به عمل آورد و ایران در این زمینه پیشگام است….»[۶]
۳. سید حسن نصرالله در مراسمی که در تیرماه ۱۳۹۵ و به مناسبت چهلمین روز شهادت مصطفی بدرالدین از فرماندهان مقاومت برگزار شده بود، با اشاره به تحریم‌های مالی آمریکا علیه حزب‌الله اظهار داشت:
«این تحریم‌ها باعث فشارهای روانی شده است ولی هیچ تأثیر مالی و مادی بر حزب‌الله ندارد…. بودجه، هزینه‌ها، خوردوخوراک، موشک و سلاح [حزب‌الله] توسط جمهوری اسلامی ایران تأمین می‌شود. تا زمانی که ایران پول دارد ما نیز پول داریم. بیش از این شفاف بگویم. پولی که برای ما تصویب شده است به صورت مستقیم و نه از طریق بانک‌ها در اختیار ما قرار می‌گیرد، همانطوری که این موشک‌ها که با آن اسرائیل را تهدید می‌کنیم در اختیار ما قرار گرفته است. هیچ قانونی نمی‌تواند مانع از رسیدن این پول به ما شود. نیروها و طرفداران و ملت مقاومت از امام خامنه‌ای امام امت (دام ظله الشریف) و مسئولان جمهوری اسلامی ایران، رئیس‌جمهور، دولت، پارلمان، مراجع و ملت شریف این کشور به دلیل حمایت کریمانه‌ی آنان از مقاومت در طول سال‌های مقاومت تشکر فراوان دارند و این حمایت‌ها همچنان ادامه دارد….»[۷]
نتیجه
ایران اسلامی ـ که روزگاری برای داشتن ابتدایی‌ترین تجهیزات دفاعی، نیازمند کشورهای بیگانه بود ـ اکنون و با جلب نصرت الهی و در طول آن، تکیه بر ظرفیت‌های بومی خود، به حدی از توانمندی در عرصه‌ی تجهیزات نظامی رسیده که نه‌تنها نیاز داخلی خود را مرتفع می‌کند، بلکه محور مقاومت را نیز در مواجهه‌ی نظامی با رژیم صهیونیستی، تسلیح و پشتیبانی می‌نماید.
چنین زایش بزرگی در حوزه‌ی نظامی، بی‌شک نتیجه‌ی نصرت الهی در حق ملت ایران است؛ ملتی که به حکم تقابل دائمیِ حق و باطل تا مقطع ظهور امام عصر (ارواحنا فداه)، خود را در چالش دائمی با استکبار جهانی می‌بیند، اما به خوبی این حقیت را درک کرده است که اگر در این مسیر، دین خدا را یاری کرده و بندگیِ خالصانه‌ی خود را به درگاه خدای متعال اثبات نماید، خدای تعالی نیز او را نصرت کرده، توان و قوایش را در مقابله با جبهه‌ی ابلیس، چندین برابر خواهد کرد؛ به نحوی که اگر روزگاری، محتاج تأمین اوّلیات خود برای دفاع از خاکش بود، امروز نه‌تنها خاک خود را تمام و کمال حفظ کرده، بلکه عمق راهبردی خود را نیز افزایش داده و جبهه‌ی مقاومت را با توان نظامیِ بومیِ خویش تجهیز نموده است؛ موضوعی که به درستی در بیاینه گام دوم انقلاب از سوی مقام معظم رهبری بدان اشاره شده است:
«ایران مقتدر، امروز هم مانند آغاز انقلاب با چالش‌های مستکبران روبه‌رو است، امّا با تفاوتی کاملاً معنی‌دار…. اگر آن روز، مشکل غرب جلوگیری از خرید تسلیحات ابتدایی برای ایران بود، امروز مشکل او جلوگیری از انتقال سلاح‌های پیشرفته‌ی ایرانی به نیروهای مقاومت است.»[۸]
محمدمهدی سلامی پوریان
پی‌نوشت‌ها
[۱] بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان، ۱۳ اردیبهشت ۱۳۷۴.
[۲] کتت کروز، ترجمه علیرضا قاسم‌آقا، «انتقال سلاح و مدیریت بحران: مطالعه موردی جنگ ایران و عراق»، مجله سیاست دفاعی، تابستان ۱۳۷۹، ص۱۳.
[۳] ناصر آراسته، چرا و چگونه باید از جنگ بدانیم، تهران: ایران سبز، ۱۳۹۲، چاپ اول، ص۳۱.
[۴] پیشین.
[۵] «تنها منبع تسلیحاتى مقاومت فلسطین ایران است»، خبرگزاری اسپوتنیک، منتشرشده در ۲۵ نوامبر ۲۰۱۸م.
[۶] «مشروح مصاحبه روزنامه القدس مصر با آقای عزت الرشق»، مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین، منتشرشده در ۳ مارس ۲۰۱۸م.
[۷] مشروح سخنان سید حسن نصرالله به مناسبت چهلمین روز شهادت مصطفی بدرالدین، خبرگزاری صداوسیما، منتشرشده در ۴ تیر ۱۳۹۵.
[۸] بیانیه «گام دوم انقلاب» خطاب به ملت ایران، منتشرشده در ۲۴ بهمن ۱۳۹۷.
مرجع : برهان
کد مطلب : ۸۱۷۹۸۰
منتخب
۶ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۳ ارديبهشت ۱۴۰۳
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
پیشنهاد ما
