امارات و بحرین در حالی در کاخ سفید توافق عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی را امضا کردند که ترامپ با افتخار اعلام کرد که در طول تاریخ تنها دو کشور عربی با اسرائیل پیمان صلح امضا کرده بودند اما من این مهم را تنها در یک ماه انجام دادم. در واقع ترامپ سعی دارد توافق صلح بحرین و امارات را با توافق مصر با رژیم صهیونیستی مقایسه کند. اما آیا توافق بحرین و امارات نیز به اندازه توافق مصر یا همان کمپ دیوید مهم است؟
واقعیت این است که به هیچ عنوان نمیتوان توافق بحرین و امارات را با توافق مصر مقایسه کرد. این مسئله به چند دلیل است.
تفاوت نخست این است که پیمان کمپ دیوید در شرایطی امضا شد که پیش از آن میان مصر و اردن با رژیم صهیونیستی جنگ وجود داشت و مصر و اردن تقریباً در هر چهار جنگ 1948، 1956، 1967 و 1973 در مقابل رژیم صهیونیستی متحمل شکست شده بودند. این در حالی است که امارات و بحرین نه تنها هیچ جنگی با رژیم صهیونیستی نداشتهاند بلکه میان طرفین، روابط صلحآمیز پنهانی وجود داشته است.
تفاوت دوم این است که در کمپ دیوید(صلح مصر با اسرائیل) و وادی عربه(صلح اردن با اسرائیل) بخشهایی از اراضی اشغالی آزاد شد. مصر در
کمپ دیوید در قبال به رسمیت شناختن اسرائیل، صحرای سینای اشغالشده در جنگ ششروزه را پس گرفت. اردن در وادی عربه دو منطقه الباقوره و الغمر را که پیش از این توسط اسرائیل اشغال شده بود به مدت 25 سال به این رژیم اجاره داد و به نوعی تلویحاً آن را از اشغال رژیم صهیونیستی آزاد کرد. نوامبر سال 2019 نیز مدت این اجاره تمام شد و دولت اردن پایان آن را اعلام کرد. اما در توافق بحرین و امارات با رژیم صهیونیستی هیچ بخشی از اراضی اشغالی آزاد نشد و ادعای امارات درباره توقف طرح الحاق کرانه باختری نیز، دروغی بود که خودِ «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی صریحاً آن را رد کرد.
تفاوت سوم این است که پیمان کمپ دیوید یا وادی عربه در شرایطی امضا شد که اسرائیل توانسته بود در جنگهای مختلف بر کشورهای عربی پیروز شود و از موضع قدرت با جهان عرب سخن بگوید. اما در شرایط کنونی این وضعیت برای اسرائیل وجود ندارد. رژیم صهیونیستی در عرصه منطقهای و داخلی با چالشهای زیادی مواجه شده است. گروههای مقاومت تبدیل به یک کابوس برای اسرائیل شده و نفوذ این رژیم را به شدت محدود کردهاند. در عرصه داخلی نیز رژیم صهیونیستی در شرایط گسست اجتماعی و سیاسی قرار دارد و در چند ماه گذشته هزاران نفر از ساکنان سرزمینهای اشغالی در خیابانهای تلآویو و قدس برای برکناری نتانیاهو از نخستوزیری شعار سر دادهاند. علاوه بر این، اختلافنظر بین احزاب مختلف اسرائیل به نقطه بیسابقهای رسیده و شدت جنایتهای این رژیم علیه مردم بیگناه فلسطین باعث خشم نهادهای حقوقی و بینالمللی شده است. در این شرایط بحرین و امارات با رژیم صهیونیستی توافق امضا کردند. شاهد مثال این شرایط نیز این جمله است، «صباح العقیلی» تحلیلگر سیاسی عراقی در گفتوگو با سایت المعلومه اظهار داشته که رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از سقوط و فروپاشی خود به گزینه عادیسازی با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس روی آورد. در واقع به این سه دلیل نباید توافق تصنعی بحرین و امارات را با پیمان کمپ دیوید مقایسه کرد. اسرائیل با پیمان کمپ دیوید توانست مصر را از جایگاه بزرگترین دشمن کنار زده و به یک کشور بیطرف تبدیل کند. در حالی که روابط اسرائیل با شیوخ عربی در چند دهه گذشته وجود داشته است. این مسئله به معنای این است که اسرائیل تنها روابط غیررسمی خود با امارات و بحرین را علنی کرده و در عمل اقدام مهم و تأثیرگذاری اتفاق نیفتاده است. اما این مسئله نباید به معنای چشمپوشی از خیانت آلخلیفه و آلنهیان در مورد فلسطین شود. این دو کشور با این توافق ننگین مسیر را برای حضور رژیم صهیونیستی در آبهای خلیج فارس فراهم کردهاند که این مسئله میتواند به آشوب بیشتر در خلیج فارس منجر شود. از سوی دیگر این اقدام بحرین و امارات میتواند زمینه را برای فشار بیشتر اسرائیل بر فلسطین فراهم کند و مهمتر از همه مسیر عادیسازی روابط با کشورهای عربی با این توافق باز شده است. امارات و بحرین قمار بزرگی را شروع کردهاند که نیازی به گذشت زمان برای پی بردن به نتیجه آن نیست چرا که این دو کشور از پیش بازنده هستند. مخالفت جهان اسلام و بهویژه مردم بحرین و امارات با این توافق گویای این مسئله است.
محمدرضا کلهر