مجاهدین و پاکستان؛ روابط کهن احیا می‌شود؟

محمد محقق؛ مشاور ارشد رييس جمهوری در امور امنيتى و سياسى برای دیدار با مقام‌های پاکستانی به اسلام‌‌آباد دعوت شده است.

آقای محقق با اعلام این موضوع، از دیدار خود با منصور احمد خان؛ سفير پاکستان در کابل خبر داده است.

محقق در صفحه فیسبوکش نوشته که در این دیدار سفیر پاکستان «موضع كشورش را در قبال روند صلح و حل مسالمت آميز معضله طولانى مدت افغانستان و راه هاى تامين صلح پايدار به طور مشروح بيان كرده است».

پیش از این پاکستان از عبدالله عبدالله، گلبدین حکمتیار، کریم‌ خلیلی و احمدولی مسعود نیز دعوت کرده و این افراد از اسلام‌آباد بازدید کرده‌اند.

محقق در گفتگو با سفیر پاکستان از كمك‌هاى این کشور برای بازسازى افغانستان قدردانی کرده و گفته که پاكستان می‌تواند در تامين صلح در افغانستان نقش عمده ايفا كند.

او تاکید کرده كه «بايد پاكستان از نفوذ بالاى خود در طالبان در جهت قطع جنگ و برادركشى و روى آوردن به آتش بس و صلح استفاده كند».

آقای محقق اکنون مشاور ارشد رییس جمهوری است و به همین دلیل به یکی از منتقدان جدی طالبان تبدیل شده و حتی نسبت به نامه توهین آمیز و سراسر هشدار و تهدید وزیر امور خارجه امریکا به رهبران دولت افغانستان هم واکنش منفی نشان داده و آن را «صلح آمرانه»‌توصیف کرده که به گفته او راه به جایی نخواهد برد. با این حال، روابط آقای محقق با پاکستان، به طور سنتی سازنده و غیر خصمانه بوده است.

با وجود آنکه آقای محقق بخشی مهم از محور مقاومت علیه طالبان را تشکیل می داد؛ اما این امر باعث نشد تا پس از سقوط رژيم طالبان، روابط او با پاکستان تیره و خصمانه شود.

پاکستان نیز با درک این موضوع از او دعوت کرده است تا با سفر به اسلام آباد با مقام های ارشد آن کشور درباره سرنوشت سیاسی و چشم انداز صلح افغانستان، مذاکره کند.

این مذاکرات بی تردید از آدرس شخصیت حقوقی او به عنوان مشاور ارشد رییس جمهور افغانستان در امور سیاسی و امنیتی صورت نمی گیرد؛ بلکه پاکستانی ها در صدد اند تا با سرمایه گذاری دوباره روی روابط کهن و سنتی خود با سران مجاهدین افغانستان، بار دیگر آنان را در خدمت اهداف و منافع استراتژيک خود در افغانستان درآورند؛ هدفی که از طریق ایجاد فاصله و شکاف میان آنان و اشرف غنی امکان پذیر است.

دعوت از عبدالله عبدالله، گلبدین حکمتیار، محمدکریم خلیلی و احمدولی مسعود نیز در همین چارچوب صورت گرفت و مقام های پاکستانی بی اعتنا به موقعیت حقوقی این افراد در دولت و بیرون از دولت افغانستان، با آنان از طریق نفوذ راهبردی دیرینه خود وارد تعامل شدند.

در این میان، گلبدین حکمتیار، بیش همه چهره های یادشده در مسیر پیروی از اهداف و رهنمودهای پاکستان حرکت کرد و بلافاصله پس از ورود به اسلام آباد، دولت افغانستان را «دست نشانده» و مانعی در مسیر صلح خواند و در بازگشت به کابل نیز رسما خواستار تشکیل موقت به مثابه تنها راه حل بحران سیاسی و امنیتی کشور شد.

این همان اهدافی است که پاکستان از طریق دعوت پیوسته از رهبران سیاسی و جهادی افغانستان به پاکستان در صدد دستیابی به آن است و اسلام آباد می داند که بهترین راه برای تضعیف دولت مرکزی افغانستان، ایجاد شکاف در صف حامیان و مدافعان نظام جمهوری و قرار دادن چهره های درون نظام در برابر ارگ ریاست جمهوری در زمینه صلح با طالبان و پیامدهای دیگر آن مانند تشکیل دولت موقت و... می باشد.

با این حساب، دعوت از محمد محقق برای سفر به اسلام آباد نیز در همین چارچوب صورت می گیرد و احتمالا یکی از مهم ترین ابزارهای پاکستان برای مجاب کردن رهبران افغانستان برای حرکت در مسیر اهداف استراتژيک اسلام آباد، بیان صریح این پیام است که عمر حکومت کنونی پایان یافته و رهبران یادشده اگر خواهان ایفای نقش در آینده سیاسی افغانستان هستند باید به پاکستان نزدیک شوند و بر بنیاد نقشه راه اسلام آباد درباره آینده سیاسی کشورشان عمل کنند.

در این میان، رهبران سیاسی و جهادی در لحظه دشوار تصمیم و ایفای نقشی تاریخی درباره سرنوشت کشور و ملت خویش قرار دارند. آنها باید نشان دهند که تض‍مین آینده سیاسی خودشان با تکیه بر وعده های ریاکارانه پاکستان اهمیت دارد تا به عنوان مهره هایی در خدمت سلطه و قدرت طالبان عمل کنند یا منافع حیاتی، استقلال سیاسی، حاکمیت ملی و اقتدار و عزت مردم افغانستان، فارغ از سلطه و هژمونی رژيم های حامی تروریزم، نسبت به هر منفعت و ملاحظه دیگری برای شان ترجیح دارد.