پشت پرده استقرار نیروی واکنش سریع آمریکا در کویت

احمد کاظم زاده تحلیل‌گر خاورمیانه و روابط بین الملل در مقاله‌ای به تشریح عوامل پشت پرده استقرار نیروی دخالت سریع آمریکا در کویت پرداخته است. وی معتقد است اتخاذ چنین رویکرد‌هایی بار دیگر نگاه ابزاری آمریکا را به مقابله با تروریسم نشان می دهد و خطرات آن را بر جامعه جهانی و منطقه ای گوشزد می کنند. در ادامه می‌خوانیم:

مقدمه و طرح مساله

آمریکا از زمانی که تصمیم به مقابله با داعش در عراق و سوریه گرفته به حملات هوایی بسنده کرده ومسئولان این کشور بارها اعلام کرده‌اند از اعزام نیروی زمینی خودداری خواهند کرد . هر چند در حال حاضر بیش از یک هزار نیروی نظامی آمریکایی به صورت مستشار و یا هدایت هواپیما های امریکایی به سمت اهداف داعش در عراق و احتمالا سوریه حضور دارند اما در مجموع مواضع اعلامی این کشور بر این مبتنی بوده است که از اعزام نیروی نظامی خودداری شود و به جای آن از ارتش و پیشمرگان کرد به عنوان نیروی بدیل نیروهای نظامی آمریکایی در عراق استفاده شود و در سوریه نیز از میان مخالفان به اصطلاح میانه رو نیروهای به استعداد 5 هزار نفر آموزش داده شوند تا نقش پیاده نظام را برای حملات هوایی آمریکا ایفاء کنند.

هر چند که نباید از این واقعیت غافل شد که رویکرد عملی آمریکا به سمت تسلیح کردهای سوری است . به هر حال آنچه در این میان سوال برانگیز است اینکه در ورای مواضع اعلامی آمریکا مبنی بر تاکید صرف بر حملات هوایی به اهداف داعش در عراق و سوریه رویکرد اعمالی و تمایل واقعی آن به افزایش تدریجی نیروهای نظامی این کشور در خاورمیانه است و در این راستا در پی اظهارات مسئولان پنتاگون مبنی بر استقرار 13 هزار نیروی نظامی جدید در پایگاه اسپایکر(که با مخالفت شدید مراجع و مقامات عراقی مواجه شد )روز سه شنبه گذشته جان کربی سخنگوی پنتاگون از استقرار قریب الوقوع 2300 تفنگدار آمریکایی در کویت خبر داد. حال سوال این است چه عواملی موجب اتخاذ چنین رویکردی شده است و چه اهدافی در این زمینه دنبال می شود ؟

اهداف اعلامی :

مسئولان آمریکایی و همچنین دیگر منابع غربی که خبر استقرار 2300 تفنگدار آمریکایی در کویت را مخابره کرده اند وجود هرگونه ارتباط بین این موضوع و تحرکات مربوط به ائتلاف ضد داعش را رد کرده و کوشیده اند آن را مسبوق به تحرکات اخیر علیه داعش نشان دهند .

در این راستا خبرگزاری فرانسه در گزارشی به نقل از جان کربی سخنگوی پنتاگون نوشت : " این واحد " با عملیاتی که در حال حاضر در عراق در جریان است، ارتباطی ندارد ".

خبرگزاری فرانسه هم در ادامه به تائید اظهارات کربی پرداخت و نوشت :" فکر ایجاد چنین واحد مداخله ای به سال گذشته، پیش از عملیات آمریکا برای حملات هوایی در سوریه و عراق که در حال حاضر در جریان است، باز می‌گردد.حمله یازدهم سپتامبر سال 2012 به کنسولگری آمریکا در شهر بنغازی لیبی نظامیان آمریکایی را به اندیشه ایجاد چنین نیروی واکنشی انداخته بود. این نیرو برای این منظور در نظر گرفته شده است تا هنگامی که بحرانی در یک منطقه آغاز و به طور مثال تخلیه سفارت را ضروری می کند، واکنشی هر چه سریع تر را امکان پذیر سازد.پیش تر نیز چنین نیرویی برای منطقه آفریقا ایجاد شده بود که در اسپانیا مستقر شده است."

همچنانکه ملاحظه می شود هم سخنگوی پنتاگون و هم خبرگزاری فرانسه به گونه ای موضع گیری کرده اند که از ایجاد حساسیت در این زمینه جلوگیری کنند که البته اتخاذ چنین رویکردی نشان می دهد خود محافل غربی و آمریکایی پیشاپیش از واکنش های منفی در این زمینه نگران هستند کما اینکه همین واکنش ها موجب شد آمریکایی‌ها حرف خود را برای استقرار 13 هزار نیروی نظامی جدید در عراق (البته فعلا)پس بگیرند.

اهداف غیر اعلامی :

آمریکا به بهانه مقابله با خطر داعش علاوه بر اینکه جای پای نظامی خود را مجددا در خلیج فارس تقویت می‌‌کند ، از تهدید داعش براس سرکیسه کردن شیخ نشین هاس خلیج فارس و چپاول دلارهای نفتی آنها نیز استفاده می‌کند

در این زمینه دو هدف محتمل به نظر می رسد نخست مقابله با خطراتی است که در کمین اهداف و مراکز آمریکایی مستقر در کویت قرار دارد. آنچه این احتمال را جدی نشان می دهد این است که گروههای تکفیری اعم از داعش و النصره، آمریکا را به حملات تلافی جویانه تهدید کرده اند و با توجه به اینکه سلفی ها از پایگاه اجتماعی نسبتا قوی در کویت برخوردارند لذا این احتمال وجود دارد که این گروهها کویت را برای تلافی و انتقام از آمریکا انتخاب کنند. از این دید حتی اگر خود روایت مقامات امریکایی از دلایل اعزام 2300 تفنگدار دریایی به کویت پذیرفته شود باز همین نگرانی ها را تائید می کند و این نشان می دهد ظاهرا امریکایی ها خطر حمله احتمالی به سفارت امریکا در کویت را جدی ارزیابی کرده اند. شاید به همین علت کویت از حضور درحملات هوایی ائتلاف به اصطلاح ضد داعش علیه اهداف داعش در سوریه خودداری کرد .

اما احتمال دوم این است که آمریکا به بهانه مقابله با خطر داعش علاوه بر اینکه جای پای نظامی خود را مجددا در خلیج فارس تقویت می‌‌کند ، از تهدید داعش براس سرکیسه کردن شیخ نشین هاس خلج فارس و چپاول دلارهای نفتی آنها نیز استفاده می‌کند .

در این خصوص عبد الباری عطوان سردبیر روزنامه رای الیوم در مقاله ای نوشت :"نظریه پردازان آمریکایی که ستون اصلی تفکرات آمریکا به شمار می‌روند می گویند در تمامی جنگها فرصتی وجود دارد که باید آنرا غنیمت شمرد و از آن به نفع اقتصاد و مردم آمریکا استفاده کرد. بنابراین اکنون هم فرصت طلایی در جنگ ساختگی علیه داعش برای تسلط بر بیش از سه تریلیون دلار از اموال کشورهای عربی منطقه در صندوق ها و بانکهای خارجی بوجود آمده است . هنری کسینجر در سال 1973 با نظریه ای درباره بازگرداندن در آمدهای نفتی و تشکیل نیروهای واکنش سریع آمریکا برای تامین این مساله سخن گفت و بنابراین آنچه اکنون در جریان است، اجرای فاز سوم همان طرح است."

پیش از این ، ضاحی خلفان معاون رئیس پلیس دبی نیز در صفحه توئیتر خود نوشته بود :" آمریکا همانگونه که به صدام چراغ سبز نشان داد، به ابوبکر البغدادی سرکرده گروه داعش نیز چراغ سبز نشان داده است تا از کشورهای عربی شورای همکاری خلیج فارس باج‌خواهی کند."

نتیجه گیری:

آمریکا از خطر داعش نه تنها برای جبران ناکامی ها و شکست های خود در عراق و سوریه بلکه برای باج گیری از شیخ نشین های خلیج فارس و همراه سازی آنها با رویکرد جدید منطقه ای خود نیز استفاده می‌کند

از آنچه که گفته شد مشخص می شود که آمریکا ازخطر داعش نه تنها برای جبران ناکامی ها و شکست های خود در عراق و سوریه بلکه برای باج گیری از شیخ نشین های خلیج فارس و همراه سازی آنها با رویکرد جدید منطقه ای خود نیز استفاده می‌کند .

این بهره برداری ها در برخی مواقع همچنانکه ضاحی خلفان و عبد الباری عطوان تصریح کرده اند جنبه اقتصادی دارد و به منظور غارت دلارهای نفتی اعراب و به جریان انداختن آن در چرخه اقتصادهای بحران زده غربی صورت می گیرد و بخش دیگر جنبه سیاسی دارد و همچنانکه ملاحظه می‌شود از زمانی که داعش به رهبری ابوبکر البغدادی موفق به اعلام خلافت در مناطق عراق و سوریه شد ، عربستان از ترس اینکه اعلام چنین حکومتی به رقیب ایدئولوژیک وهابیت تبدیل شود دچار وحشت شده و در ائتلاف با آمریکا پیشگام شده حال آنکه پیش از تشکیل دولت داعش عربستان رودروی آمریکا ایستاده بود . در مجموع اتخاذ چنین رویکردی بار دیگر نگاه ابزاری آمریکا را به مقابله با تروریسم نشان می‌دهد و خطرات آن را بر جامعه جهانی و منطقه‌ای گوشزد می‌کنند .