تداوم حرکت عراق بر مدار اخراج نظامیان آمریکا در کوران بن‌بست سیاسی

رسانه‌های عراقی در شامگاه روز شنبه (14 می 2022/ 24 اردیبهشت 1401)  از  سقوط یک هواپیمای بدون سرنشین در آسمان بغداد خبر دادند. بنابر اعلام کانال تلگرامی «صابرین نیوز»، «ساعت ۱۷ به وقت بغداد، یک فروند هواپیمای ناتو در شمال بغداد در منطقه طارمیه هدف قرار گرفت. شواهد حاکی از آن است که هواپیمای ساقط شده متعلق به ارتش فرانسه بود که ۱۲ دقیقه پس از برخاستن، بر اثر شلیک مستقیم در یک منطقه متعلق به لشکر ششم از هنگ ۲۳ ارتش عراق، سقوط کرده است.»

این رخداد در شرایطی اتفاق افتاده که منازعات جناح‌های سیاسی عراقی در مساله تشکیل دولت جدید، تا حدی موضوع تداوم حضور اشغال‌گران خارجی در عراق و ضرورت مقابله با آن‌ها را در حاشیه خبری قرار داده بود. به نوعی تداوم بن بست سیاسی هفت ماه در عراق، به سناریوی مطلوب اشغال‌گران آمریکایی تبدیل شده است؛ چرا که موضوع تداوم حضور آن‌ها را تا حدود زیادی از مدار توجهات خارج می‌کند.

با این وجود، رخداد ساقط کردن یک پهباد فرانسوی در آسمان بغداد نشان داد، می‌تواند همچون لحظه‌ای مهم برای تغییر معادلات سیاسی در این کشور باشد. این رخداد در شرایط اتفاق افتاد که در اواسط ماه نوامبر (اوخر فروردین) پهپادهای ناشناس همزمان با پرواز یک فروند هواپیمای شناسایی آمریکایی مواضع حشد الشعبی را در ناحیه «زمار» حد فاصل اربیل و موصل هدف قرار داده و در مقابل نیروهای حضد الشعبی نیز در چندین مرحله مواضع تروریست‌های آمریکا را هدف گرفته بودند.
 
چرخش در معادلات با ماجراجویی بزرگ
شاید در ابتدای امر چنین به نظر برسد که ساقط کردن یک پهباد نظامی اشغال‌گران توسط ارتش عراق از اهمیت چندانی برخوردار نبوده و بلکه صرفا رخدادی به منظور دفاع از امنیت مرزهای هوایی کشور و برآیند یک ناهماهنگی میان نیروی هوایی عراق با ائتلاف موسوم به ضدداعش بوده است. ولی این رخداد به ظاهر کوچک می‌تواند همچون گرانیگاهی برای آغاز یک ماجراجویی بزرگ در صحنه مبارزه با اشغال‌گران خارجی باشد.

تمامی معادلات نشان‌گر آن هستند که دیگر کاسه صبر جامعه عراقی از تداوم حضور و کارشکنی اشغال‌گران خارجی برای خروج از این کشور لبریز شده است. عراقی‌ها با ساقط کردن پهباد فرانسوی نشان دادند که در صورت تداوم تخطی اشغال‌گران از توانایی مقابله با آن‌ها برخوردار بوده و حراست از امنیت و حاکمیت این کشور خط قرمز بغداد می‌باشد. ماجراجویی جدید نیروهای عراقی برای مقابله با تداوم کارشکنی اشغال‌گران خارجی می‌تواند حتی جرقه‌ای برای وارد شدن نظامیان این کشور به مقابله با اشغال‌گران خارجی باشد که در این عرصه بدون حتم کارگزار اصلی همانند گذشته نیروهای مقاومت خواهند بود.
 
از موضوعیت خارج نشدن موضع مقابله با اشغال‌گرن در کوران تداوم بن‌بست سیاسی در عراق
در شرایطی که به دلیل اختلافات میان گروهها و احزاب سیاسی عراقی، روند تشکیل دولت جدید در این کشور با بن بست و نوعی تعلیق مواجه شده، نیروهای مقاومت با کنش‌های خود در چند وقت اخیر نشان داده‌اند که تحت هیچ شرایطی مساله مبارزه با نیروهای اشغال‌گر خارجی را از مدار توجه و تمرکز خود خارج نخواهند کرد. در هیمن زمینه شاهد هستیم که نیروهای مقاومت پس از حمله پهبادی، نیروهای اشغال‌گر به محل‌های استقرار نیروهای حشدالشعبی در «زمار» واکنش قاطعی را نشان داده‌اند.

برای نمونه در اواسط ماه آوریل (16 اردیبهشت) نیروهای اصحاب الکهف کاروان لجستیکی اشغالگران آمریکایی را در منطقه الیوسفیة بغداد مورد هدف قرار داد. همچنین، اخیرا (11 می / 21 آوریل) کاروان نظامی اشغالگران آمریکایی در استان الدیوانیه در جنوب بغداد پایتخت عراق هدف حمله قرار گرفت و خسارت زیادی به اشغال‌گران وارد شد.

واقعیت امر این است که نیروهای مقاومت نشان داده‌اند که برای مبارزه با اشغال‌گران آمریکایی نه زمان موضوعیت دارد و نه مکان. نیروهای مقاومت با صراحت این قاعده را در عرصه میدانی نهادینه کرده‌اند که در هر لحظه و هر نقطه از محدود سرزمینی کشور عراق، آن‌ها توانایی مورد هدف قرار دادن مواضع اشغال‌گران را داشته و دارند. اشغال‌گران نیز به این باور رسیده‌اند که هیچ محدوده امنی مبنی بر مدارا و نرمش در برابر آن‌ها وجود نداشته و ندارد.

در سطحی دیگر نیروهای مقاومت با انجام حملات اخیر خود به مواضع اشغال‌گران آمریکایی به وضوح نشان دادندکه برای تحقق استقلال کشور و اجرای قانون اساسی بر مبنای اخراج نظامیان کشورهای خارجی نیازمند اخذ اجازه از هیچ نیرویی نبوده و نیستند. نیروهای حشدالشعبی به عنوان بخشی از بدنه ارتش عراق نشان داده‌اند که تمامی اقدامات آن‌ها در مسیر با اشغال‌گران خارجی، در راستای اجرایی کردن قانون اساسی و نیز مصوبات پارلمان عراق بوده است.

تحرکات اخیر حشد الشعبی در راستای تحقق بخشیدن به خواست عمومی شهروندان عراقی نیز قابل بازخوانی است. هر چند در مقطع کنونی کشور عراق با بن بست در مسیر تشکیل دولت جدید مواجه شده و تا کنون توافقی پیرامون برگزیدن سران جدید کابینه صورت نگرفته، اما موضوع ضروت اخراج نظامیان خارجی همچنان در مقام یک ضرورت اساسی در میان عموم شهروندان عراقی باقی مانده است.

در این میان، سکوت دولت، در برابر خواست عمومی شهروندان عراقی برای اخراج نظامیان آمریکایی، تا حدود زیادی عجیب و به کانون برای انتقاد از عملکرد مصطفی الکاظمی، در واپسین روزهای ریاست بر کابینه حکومت تبدیل شده است. اساسا مطالبه اخراج نظامیان آمریکایی از عراق نه تنها موضوعی قانونی بوده بلکه برای شهروندان این کشور نماد برای بازیابی و احیای استقلال ملی می‌باشد. سکوت دولت الکاظمی در اجرای التزام خود به مصوبات قانونی پارلمان و نیز اجرایی شدن وعده زمانی پایان 2021 به عنوان موعد پایان حضور اشغال‌گران در عراق، نه تنها جایز نیست بلکه در آینده می‌تواند موج ضدیت مردمی علیه نیروهای غرب‌گرا د رعرصه سیاسی این کشور را بیش از پیش افزایش دهد.