به گزارش
اسلام تایمز، «حامد کرزی» رئیس جمهور سابق افغانستان طی گفتوگویی چندساعته با خبرنگار ما، به موضوعاتی از قبیل پیمان امنیتی واشنگتن و کابل، مذاکرات صلح و ضرورت حضور ایران و روسیه و هند، افزایش تروریسم و افراطگرایی، فساد اداری و حضور گروههایی از قبیل القاعده،داعش و طالبان در افغانستان پرداخته است.
رئیس جمهور سابق افغانستان به سوالات خبرنگار ما که در 3 بخش پرسشهای شخصی، مسائل داخلی و منطقهای و بینالمللی تنظیم شده بود با طمانینه و آرامش کامل پاسخ داد.
وی در بخش اول این مصاحبه که دوشنبه منتشر شد، گفت: از زندگی کنونی خود راضی هستم و آرزویم این است که با لطف خداوند افغانستان هر چه زودتر به صلح برسد.
کرزی همچنین ضمن تاکید بر استعداد بالای جوانان افغانستانی گفت: تلاش زیادی کردیم تا برای جوانان کشور وسایل تعلیم و تربیت و آموزش را چه در داخل و چه در بیرون از افغانستان فراهم کنیم.
رئیس جمهور پیشین افغانستان در بخش دیگری از این مصاحبه به تخصیص بودجه اختصاصی برای دفترش اشاره کرد و گفت: دستور اختصاص این بودجه برای دفترم توسط «اشرف غنی» صادر شده بود ولی در نامه ارسالی به دفتر وی اعلام کردم که این مقدار بودجه برایمان زیاد است.
وی در پایان سوالات این بخش تاکید کرد که به ریاست جمهوری باز نمیگردم چرا که فکر میکنم دوران خدمت من تمام شده و به وظیفه خودم عمل کردهام لذا اکنون نوبت جوانان است که افغانستان را پیش ببرند.
رئیس جمهور سابق افغانستان در بخش دوم مصاحبه خود با خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس دیدگاه خود را نسبت به طالبان اعلام کرد و گفت: طالبان از خاک افغانستان و برادر ما هستند لذا از آنها خواهش میکنم به مردم و وطن خود آسیب نرسانند و صلح را در این کشور به وجود آورند.
کرزی در خصوص عدم امضای پیمان امنیتی کابل و واشنگتن گفت: پیمان امنیتی را به این دلیل امضا نکردم که آمریکا به تعهدات خود در قبال صلح افغانستان عمل نکرد.
وی پایبندی به قوانین و اصول وضع شده در کشور را تنها راه حل مشکلات کمیسیون انتخابات و دولت وحدت ملی افغانستان دانست.
رئیس جمهور سابق افغانستان ضمن ابراز خرسندی از بهبود رابطه ایران و آمریکا گفت: سیاستی که من دنبال میکردم کثیرالمحوری، برادری و دوستی با کشورهایی بود که به همراه و دوست افغانستان و منطقه باشند.
***بخش دوم این مصاحبه به شرح ذیل است***
شما همواره طالبان را برادر خطاب میکردید و به دلیل اینکه غیرنظامیان و نظامیان افغانستانی زیادی توسط این گروه کشته شدند، انتقادهای زیادی از شما صورت گرفت. استدلالتان برای استفاده از این واژه چه بود؟کرزی: چون آنها از مردم افغانستان و از این خاک و مرز و بوم هستند. آن تعدادی از طالبان که افغانستانی هستند، برادر ما میباشند.
اگر چه به دلیل اشتباه بزرگی که مرتکب شدند از آنها ناراحت هستیم و گلایه داریم اما آنها برادر ما هستند لذا بهتر است برادران ما سعی کنند که با هم کنار بیایند.
مردم افغانستان هر روز در یک جنگی که در راستای منافع بیگانگان است در حالی کشته میشوند که شاهد برادرکشی در خاک کشورمان هستیم.
زمانی که من میگویم برادر و طالب، منظورم این است که طالب و برادرم به وطن و مردم خود آسیب نرسانده و برای کشور خود صلح خواهند آورد.
طالبان بداند جنگی را که آغاز کرده بهانهای برای آمریکا، پاکستان و دیگران شده که افغانستان را تحت سلطه خود داشته باشند.
اگر آنها واقعاً وطندوست هستید باید صلح را برای افغانستان به وجود آورند لذا باید همگی در کنار سایر مردم و با قدرت بیشتر و به صورت مستقل کار کنیم، نه مانند یک کشور جنگی رفتار کنیم که به دلیل منافع دیگران محتاج آنها باشیم.
طالبان از دشمن قابل جنگ آمریکا در 2001 به دشمن قابل مذاکره این کشور در 2016 تبدیل شده است. به نظر شما چرا آمریکا بدون حضور رسمی دولت مرکزی در افغانستان روند مذاکره با طالبان را آغاز کرد ؟ آمریکا برای طالبان پس از 2015 چه برنامه ای دارد؟کرزی: این سوال شما اثبات حرف قبلی من است که ما قربانی جنگ منافع دیگران هستیم که البته نباید باشیم. متأسفانه برادرکشی در افغانستان به یک وظیفه تبدیل شده و به نظر میرسد که برخی افراد وطن و مردم خود را زیر پا میگذارند.
ما باید هشیار باشیم تا قربانی منافع دیگران نشویم. چگونه ممکن است طالبانی که در سال 2013 دشمن آمریکا بوده در سال 2014 به دوست آن کشور تبدیل شود و حتی آمریکا در سال 2015 طالبان را همکار صلح خود در افغانستان بنامند.
این 3 مثال کلیه موضوعات را روشن میکند که افغانستان قربانی جنگ تحمیلی بین منافع بیگانگان شده است.
شما تا آخرین دقیقهای که در کرسی ریاست جمهوری نشسته بودید، پیمان امنیتی را با آمریکا امضا نکردید، چرا؟ حال که حکومت وحدت ملی این پیمان را امضا کرده به نفع افغانستان است یا به ضرر این کشور؟کرزی: آمریکا در آغاز ورودش به افغانستان سبب آزادیی کشورم از یک اشغال پنهان شده بود که از این بابت از آنها تشکر میکنیم اما بعد از آن دیدیم که ما گرفتار جنگ و منازعهای دیگری شدیم که این جنگ درگیری بین منافع آنهاست و ما تنها قربانیان آن هستیم.
پیمان امنیتی را به آن خاطر امضا نکردیم که ما فقط برای افغانستان صلح میخواستیم. حضور آمریکا در افغانستان برای جنگ با تروریسم و افراطیت بود، اما با گذشت هر روز، تروریسم و افراطیت افزایش یافت و شانس و امید برقراری صلح در افغانستان کمتر شد.
درخواست ما از آمریکا این بود که پیش از امضای پیمان امنیتی، ایالات متحده باید روند صلح افغانستان را جدیتر و قابل لمستر آغاز میکرد و اگر ایالات متحده به روند صلح افغانستان و تعهداتی که به ما داشت، وفادار میبود تلقی ما سودمند بودن امضای پیمان امنیتی با آمریکاییها بود.
در زمانی که صلحی وجود ندارد امضای پیمان امنیتی با آمریکا به سود افغانستان نیست در حالی که آمریکاییها در پایگاههای خود با خیال راحت نشستهاند و ما در بیرون از پایگاههای آنها و در خاک خود کشته میدهیم.
ما صلح میخواهیم و باید از هر راه ممکن به افغانستان این موضوع حاصل شود لذا بهترین راه آن است که افغانستان را درک کرده و بدانند که صلح در کشورم برای دیگران هم منافعی دارد.
برادران طالبان ما که نااهل شده و به کشور خود آسیب میرسانند باید تلاش کنند تا خود را از چنگال بیگانگان آزاد کنند چرا که ما هم خود را آزاد کرده و مستقل عمل میکنیم.
در سالهای آخر حکومت، سیاست خارجی افغانستان به سمت شرق گرایش یافت. آیا رویکرد شما از غرب به شرق و منطقه به دلیل اختلافات بود یا تجربه شما را به این چرخش سیاسی رساند؟کرزی: از روز اول هم سیاست ما برقراری توازن بود. امروز که روابط ایران و آمریکا بهتر شده ناشی از تدبیر و ایستادگی ملت ایران، رهبری، ریاست جمهوری و سایر مسئولان ایرانی بوده از این بابت بسیار خرسند هستیم.
زمانی که ایران با آمریکا مشکلات زیادی داشت، رابطه ما با ایران خیلی خوب بود البته با آمریکا، هند و پاکستان هم دوست بودیم و میخواهیم این رابطه دوستی هم باقی بماند.
با عربستان سعودی، ترکیه، روسیه، چین و سایر کشورها روابط گستردهای داشتیم. از روز اول بنیاد کار ما این بود که سیاست ما کثیرالمحوری، برادری و دوستی است که این موضوع به سود افغانستان و منطقه خواهد بود.
چرا بعد از 14 سال حاکمیت دموکراسی، صلح و امنیت به افغانستان باز گردانده نشده است؟کرزی: دلیل این موضوع منفعت طلبی دیگران به قیمت از دست رفتن زندگی و صلح در فغانستان است لذا ما افغانستانیها باید خود را از این رنج آزاد کنیم. اگر مشکل از طرف ما بود مذاکرات 4 جانبه فعلی در خصوص افغانستان برگزار نمیشد.
اگر این مشکل، مشکل داخلی ماست پس آمریکا، پاکستان و چین در مذاکرات چه میکنند ضمن اینکه چرا مذاکرات 4 جانبه صلح در «اسلامآباد» و «کابل» شد؟
اگر این مشکل مربوط به افغانستانیهاست، آمریکا، پاکستان و چین در اینجا چه نقشی دارند؟ لذا به نظر می رسد که این امر مشکل ما نیست بلکه این مداخله، اهداف و منافع بیرونی دارد که برخی کشورها مذکور در خارج از افغانستان تصمیم گرفتهاند تا برای آن راهحلی را پیدا کنند ولی امیدوارم این حلقه با حضور ایران، چین، روسیه و هند بزرگتر و مستحکمتر شده و نتیجهبخش باشد.
به نظر شما پروسه صلح با طالبان چه موانعی دارد که به ثمر نمیرسد؟کرزی: موانع آن پاکستان و آمریکا و اهداف این کشورها است.
یکی از چالشهای عمده فراروی انتخابات پارلمانی جدال بین کمیسیون انتخابات و دولت وحدت ملی است. به نظر شما راهکار این اختلاف چیست؟کرزی: راهکار پابندی به قوانین انتخابات و اصول وضع شده کشور ماست.
یکی از بندهای توافقنامه سیاسی دولت وحدت ملی، تغییر نظام است. نظر شما در این باره چیست؟ آیا با تغییر نظام موافقید؟کرزی: تغییر نظام تنها با خواست مردم افغانستان امکانپذیر است. اگر خواست مردم کشورم ایجاد نظام دولت پارلمانی باشد این امر میتوانند با برگزاری لوییجرگه سنتی یا قانون اساسی صورت گیرد و سرنوشت خود را مشخص کنند.
راهی که در قانون اساسی مشخص شده لوییجرگه قانون اساسی و راه تاریخی آن نیز لوییجرگه سنتی است.
ماجرای داعش در افغانستان را چگونه میبینید، آیا استفاده ابزاری برخی گروهها و حتی دولت افغانستان با این گروه صحت دارد؟ اظهارات ظاهر قدیر هم گویای همین مطلب است.کرزی: از داعش در افغانستان استفاده ابزاری میشود. طالبان از خاک ما بوده و ریشه در خاک ما دارد و اکثر آنها هم مجاهد هستند اما داعش یک پروژه کاملا خارجی است و به تمام معنا میکوشد تا به پیکر منطقه آسیب جدی برساند.
با توجه به مسائلی که از طرف شما مطرح میکنند مانند علاقمندی شما به خط دیورند و پشتونهای آن سوی خط، راهکار پایان دادن به این مساله چیست؟ چه باید کرد؟کرزی: مسئله دیورند یک درد تاریخی افغانستان و زخمی است که استعمار انگلیس به سینه ما انداخت که البته تاکنون هم التیام نیافته است.
ملت و حکومت افغانستان این خط را نپذیرفتهاند لذا به نظر میرسد که این موضوع تنها از طریق مردم این طرف خط و آن سوی خط دیورند میتواند حل و فصل شود.
مردم افغانستان به خاطر خط دیورند با پاکستان جنگ و جدالی نداشتهاند ولی همواره حق خود را خواستهایم و هیچ گاه از زور استفاده نکردهایم.
نظر ما داشتن رابطه دوستی با پاکستان است چون این کشور را همسایه خود میدانیم و از سویی دیگر هم ملت پاکستان با آغوش بسیار باز از مهاجرین افغانستانی پذیرایی کرده و تا ابد قدردان این کشور هستیم.
لذا ما خواهان رابطه حسنه با پاکستان هستیم، اما از حق خود نخواهیم گذشت و امیدواریم که این کشور برای برآورده شدن اهداف خود در افغانستان و منطقه از افراطیت، تشدد و تروریسم دست برداشته و از آن استفاده نکند.