پنجاه و هفت سال اسارت

کتاب حاضر، جلد چهارم از سری بررسی تاریخ تحلیلی ایران بعد از اسلام که به تجزیه و تحلیل دوران پهلوی تحت عنوان پنجاه و هفت سال اسارت توسط علی محمد بشارتی نوشته شده است. کتاب مذکور به دوران حاکمیت پهلوی ـ از قیام 15 خرداد تا تبعید امام خمینی (ره) اختصاص دارد. نگاه این جلد به مجموعه برنامه‌های فاجعه‌باری است که آمریکا تحت عنوان انقلاب سفید برای اسارت مردم ایران به محمدرضا تحمیل کرد. بحران ناشی از دخالتهای آمریکا به همین جا ختم نمی‌شود.

آمریکا در جهت اهداف شوم خود در تاراج منابع ملی ایران طرح استعماری کاپیتولاسیون را نیز در دو مجلس ایران به تصویب می‌رساند تا برای برنامه‌های دراز مدت خود در ایران با هیچ گونه مقاومتی مواجه نشود و حضرت امام را که مانع اصلی است تبعید کرد. آیا با تبعید حضرت امام، مشکل آمریکا و شاه حل شد؟ تحولات در هر جنگ و مبارزه اهمیت چندانی ندارد بلکه نتیجه و حاصل مبارزه مهم است که بشارتی آن را در کتاب به خوبی نشان داده است. نویسنده در آغاز کتاب تحولات قبل از انقلاب و‌ آغاز انقلاب اسلامی را به عنوان جرقه و امید مردمی از 15 خرداد آغاز می‌کند و باور دارد که 15 خرداد فاجعه بود که باعث دوئل اجتناب‌ناپذیر مردم با شاه شد. شاه با فاجعة 15 خرداد باعث تضعیف خود و واکنش سریع مردمی شد که حرکت توفنده و ترس و وحشت شدید دربار را به دنبال داشت.

در نتیجه شاه به بازداشت امام خمینی(ره) و بازداشت گسترده علما دست زد که بحران فزاینده در کشور را باعث شد. در چنین شرایطی شاه مجبور به‌ آزادی امام خمینی(ره) و طرح تبعید آن بزرگمرد را ریخت که به تثبیت رهبری روحانیت و آسیب‌پذیری شاه منجر گشت. امام پس از آزادی به تداوم مبارزات ادامه داد و مردم از رژیم فاصله گرفتند. در این دوره آمریکا نفوذش در ایران را بیشتر کرد و امام را به حکم رژیم به خارج از کشور تبعید کرد. امام در خارج از کشور به افشاگری رژیم پرداخت و زمینه سقوط را فراهم کرد که طلوع انقلاب اسلامی را به دنبال داشت. کتاب حاضر برای پژوهشگران و دانشجویان تاریخ و علاقمندان به تاریخ و تحولات انقلاب اسلامی، بسی سودمند خواهد بود.